مهندسی آبیاری و آب ایران, دوره (12), شماره (3), سال (2022-5) , صفحات (182-199)

عنوان : ( مدیریت یکپارچه منابع آب حوضه میناب با کاربرد شاخص پایداری اصلاح شده )

نویسندگان: سجاد مشایخی , کیومرث ابراهیمی , فرشته مدرسی ,
فایل: Full Text

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

حوضه آبریز روخانه میناب و سرشاخه‌های اصلی آن که بخشی از سواحل مکران را تشکیل می‌دهند، به دلیل داشتن موقعیت جغرافیایی مهم و بحران کم آبی که با آن مواجه است، یکی از مناطق پر اهمیت جهت برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر شبیه‌سازی و ایجاد مدل برنامه‌ریزی و مدیریت جامع منابع آب با استفاده از نرم‌افزار WEAP در این منطقه است. منطقه مورد مطالعه شامل محدوده‌های مطالعاتی میناب، جغین توکهور، منوجان، رودان، نودژ، ده‌کهان، مسافرآباد و فاریاب گلاشگرد است. دو سناریوی: 1) مرجع (RS) و 2) توسعه محافظه کار کشاورزی (CAS)، برای افق 15 ساله از سال آبی 1395-1394 تا 1410-1409، با استفاده از خروجی‌های مدل WEAP اجرا شد و ارزیابی بر اساس معیارهای عملکرد اطمینان‌پذیری در حجم، برگشت‌پذیری ، آسیب‌پذیری و شاخص پایداری در بخش مصارف انجام گرفت. به این منظور از داده‌های یک دوره 15 ساله آبی (1394-1380) استفاده شد که 10 سال آن (1389-1380) جهت واسنجی و 5 سال دیگر (1394-1390) جهت صحت‌سنجی بکار برده شد. شاخص‌های ارزیابی ضریب تبیین و ضریب نش- ساتکلیف در دوره واسنجی برای حجم مخزن سد استقلال به ترتیب برابر 98/0، 97/0 برای ایستگاه‌های هیدرومتری به ترتیب برابر 92/0، 89/0 و همچنین برای آبخوان‌ها 90/0، 86/0 و در دوره صحت‌سنجی نیز 98/0، 98/0 برای حجم مخزن سد استقلال، 78/0، 70/0 برای ایستگاه‌های هیدرومتری و 97/0، 88/0 برای آبخوان‌ها محاسبه شد که بیانگر مدل‌سازی قابل قبولی می‌باشد. در بین دو سناریوی تعریف شده نیز سناریوی توسعه محافظه کار کشاورزی با شاخص پایداری 47/55 % در اولویت بالاتری قرار گرفت.

کلمات کلیدی

, مدیریت یکپارچه, حوضه رودخانه میناب, شاخص پایداری, WEAP, مکران