با ظهور داعش در عراق و سوریه و به ویژه بعد از شکست­های این گروه در مناطق مذکور، احتمال گسترش آن به سایر کشورهای اسلامی از جمله پاکستان مطرح شده و کماکان نیز مورد توجه است. در این بین دو ابهام اساسی وجود دارد: نخست اینکه، داعش تا چه حد در پاکستان نفوذ کرده یا احتمال نفوذ آن مطرح است؛ و دوم اینکه، پاکستان به طور عملی چه واکنشی در مقابل نفوذ داعش داشته و دارد. با توجه به اینکه ادعاهای زیادی در باب هر دو ابهام بالا وجود دارد، یکی از راه­های بررسی این دو ابهام توجه به نشانه­های آن است. از این رو، تحول خشونت در پاکستان پس از ظهور داعش مورد توجه قرار می­گیرد. به عبارت دیگر، هدف اصلی این مقاله سنجش میزان خشونت در پاکستان تحت تأثیر حضور داعش در این کشور است. در این راستا، پرسشی که مطرح می­شود این است که نفوذ داعش در پاکستان بعد از سال 2014 چه تحولی در سطح خشونت­ورزی در این کشور ایجاد کرده است؟ فرضیه­ای که در پاسخ به این سؤال می­توان مطرح کرد این است که سطح خشونت­ورزی در پاکستان بعد از ظهور داعش تغییر معنی­داری نداشته است. روش آزمون این فرضیه، روش تبیینی است و در روند کاربرد آن نقش عملیات­های تروریستی داعش و فعالیت­های ضدتروریستی دولت پاکستان در تغییر سطح خشونت مورد بررسی قرار می­گیرد. تأیید این فرضیه می­تواند هم نافی نفوذ گسترده داعش در این کشور باشد و هم جدیت دولت پاکستان در برخورد با گروه­های تروریستی از جمله داعش و موفقیت راهبرد تروریسم­ستیزی آن را تأیید کند.

کلمات کلیدی