اگرچه تاریخ‌نگاریِ سنتی بیشتر بر نقشِ مردان در تحولاتِ سیاسی تمرکز دارد و کمتر به جایگاهِ زنان توجه شده است، اما شواهد موجود در تواریخ محلی حاکی از آن است که زنانِ ایران حتی در سه قرنِ اولِ هجری که تا حدودی می‌توان گفت دورانِ پُرابهام و کورِ تاریخِ ایران به حساب می‌آید، نیز نقش داشته‌اند. با توجه به این‌که در تواریخِ محلی بیشتر به طبقاتِ اجتماعی و فرودستان توجه شده است، بنابراین، در این تواریخ می‌توان سرنخ‌هایی از نفوذِ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی زنان به دست آورد. یکی از این تواریخ محلی، تاریخ طبرستان است که در آن به وضوح می‌توان از نقش‌آفرینی زنان در جنگِ با اعرابِ مسلمان و نفوذِ اقتصادی و اجتماعی آنان در طبرستان، اطلاعاتِ ارزشمندی کسب کرد. در این مقاله تلاش بر این است که با استناد به منابع و به روشِ توصیفی- تحلیلی، ضمن اشاره‌ای به جایگاهِ زنان در فرهنگِ ایرانیان در آستانه‌ی آمدنِ اعراب مسلمان به ایران، به نقشِ زنان طبری در تحولاتِ سیاسی ایران در قرون نخستینِ اسلامی پرداخته شود.

کلمات کلیدی