در این مطالعه، علاوه بر تعیین میزان متوسط غلظت کشنده (LC50) 96 ساعته فلزات مس و کادمیوم در تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) یکساله، به بررسی اثرات غلظت تحت کشنده این فلزات بر شاخصهای استرسی در گونه مذکور پرداخته شد. نتایج حاصل از آزمون آنالیز پروبیت، مقادیر LC50 96 ساعته مس و کادمیوم را در گونه مذکور به ترتیب به میزان 502/0 و 14.78 میلی گرم بر لیتر نشان داد. همچنین در آزمایش مواجهه با غلظت انفرادی و تحت کشنده این فلزات، 72 عدد بچه تاسماهی (وزن متوسط 19±130 گرم) به ترتیب در معرض غلظت 026/0 و 68/0 میلی گرم بر لیتر مس و کادمیوم در سیستم آزمایشی نیمه ثابت قرار گرفتند و برخی از شاخصهای بیوشیمیایی مرتبط با استرس، در 1، 7 و 14 روز پس از شروع آزمایش اندازه گیری گردید. براساس نتایج بدست آمده، سطوح گلوکز و کورتیزول پلاسما در ماهیان تحت تیمارهای آزمایشی در مقایسه با ماهیان گروه شاهد فقط در اولین مرحله ی نمونه-برداری بطور معنی داری افزایش یافته بود (p<0/05). همچنین در این ماهیان، کاهش معنی داری در مقادیر گلوکز و کورتیزول پلاسما در روزهای 7 و 14 در مقایسه با روز اول مشاهده گردید. پروتئین کل پلاسما و کبد در بچه ماهیان تیمارهای آزمایشی و کنترل، به استثنای ماهیان تحت تیمار مس در اولین نمونه برداری، فاقد هرگونه اختلاف معنی داری بود. در اولین نمونه برداری، پروتئین پلاسما بطور معنی داری در تیمار مس افزایش یافت (p<0/05) و در این تیمار، کاهش معنی داری در دومین و سومین نمونه برداری نسبت به روز اول مشاهده شد (p<0/05). همچنین، در تیمار های فلزی، کاهش معنی داری در میزان تریگلیسیرید پلاسما طی زمان و در دومین و سومین روز نمونه برداری در مقایسه با روز اول مشاهده گردید (p<0/05). نتایج حاصله از این آزمایش بخوبی نشان داد که فلز مس در مقایسه با کادمیوم از سمیت بالاتری برای تاسماهی ایرانی برخوردار می باشد و همچنین، غلظت تحت کشنده مس و کادمیوم برای تاسماهی ایرانی استرس زا بوده اند.

کلمات کلیدی