عنوان : ( پیشنگری چشمانداز بلندمدت دمای آینده ایران مبتنی بر برونداد پروژه مقایسه مدلهای جفت شده فاز ششم (CMIP6) )
نویسندگان: آذر زرین , عباسعلی داداشی رودباری ,چکیده
در این پژوهش برونداد سه مدل از مدلهای فاز ششمCMIP6 (Coupled Model Intercomparison Project phase 6) برای درستیسنجی انتخاب و چشمانداز بلندمدت دمای آیندة کشور پیشنگری شد. بنابراین از دو دسته داده شامل دمای 43 ایستگاه همدید و برونداد سه مدل BCC-CSM2-MR، CAMS-CSM1-0 و MRI-ESM2-0 از مجموعه مدلهای CMIP6 برای دو دوره (2009-۱۹۹۰ و 2100-2020) با تفکیک افقی ۱۰۰ کیلومتر و سنجههای متداول آماری شامل MAE (Mean Absolute Error)، MBE (Mean Bias Error)، RMSE(Root Mean Square Error)، t-Jacovids برای اختلاف دمای ایستگاه و مدلها استفاده شد. مقایسة سنجههای آماری محاسبهشده نشاندهندة عملکرد بهتر مدل MRI-ESM2-0 در بین سه مدل یادشده میباشد. بنابراین مدل MRI-ESM2-0 بهعنوان مدل منتخب جهت پیشنگری دمای آتی کشور تحت دو سناریوی SSP2-4.5 و SSP5-8.5 انتخاب شد. برای حذف اریبی مدلMRI-ESM2-0 از روش تغییر عامل دلتا DCF (Delta Change Factor) و برای مطالعة روند و شیب روند از آزمونهای من-کندال و سنس استفاده شد. بهطورکلی نتایج بیانگر بیهنجاری مثبت دما (متوسط سالانة کل کشور برای سناریو SSP2-4.5، 15/2 و SSP5-8.5، 34/3 oC) در ایران در تمام ماههای سال تا پایان قرن بیستویکم است. شدت بیهنجاری در ماههای گرم سال بیشتر از ماههای سرد سال است. متوسط روند دما در تمامی ماهها و سناریوها افزایشی و این مقدار از نظر آماری در سطح 1/0 معنیدار است. متوسط شیب روند بین سالانه در سناریوی SSP2-4.5، year-1 02/0 و بر اساس سناریوی SSP5-8.5، year-1 05/0 درجة سلسیوس محاسبه شد. پیشنگری دما در چشمانداز بلندمدت نشان داد بیشینة بیهنجاری دمای ایران در مناطق مرتفع و کمینة بیهنجاری در سواحل شمالی، شمالشرق و سواحلی جنوبی خواهد بود.
کلمات کلیدی
دما مدلهای CMIP6 سناریوهای SSP روند دما ایران@article{paperid:1082723,
author = {زرین, آذر and عباسعلی داداشی رودباری},
title = {پیشنگری چشمانداز بلندمدت دمای آینده ایران مبتنی بر برونداد پروژه مقایسه مدلهای جفت شده فاز ششم (CMIP6)},
journal = {فیزیک زمین و فضا - Journal of the Earth and Space Physics},
year = {2020},
month = {September},
issn = {2538-3906},
keywords = {دما مدلهای CMIP6 سناریوهای SSP روند دما ایران},
}
%0 Journal Article
%T پیشنگری چشمانداز بلندمدت دمای آینده ایران مبتنی بر برونداد پروژه مقایسه مدلهای جفت شده فاز ششم (CMIP6)
%A زرین, آذر
%A عباسعلی داداشی رودباری
%J فیزیک زمین و فضا - Journal of the Earth and Space Physics
%@ 2538-3906
%D 2020