انار از محبوب ترین درختان میوه و یکی از مهم ترین محصولات صادراتی در ایران است. نماتدهای ریشه گرهی (spp. Meloidogyne ) از بیمارگرهای جدی در انار می باشند. به منظور بررسی پراکنش آلودگی باغ های انار به گونه های نماتد ریشه گرهی، طی سال های 94 و 95، تعداد 195 نمونه خاک و ریشه از مناطق عمده تحت کشت انار در استان های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی جمع آوری گردید. پس از استخراج، شناسایی گونه ها با استفاده از مشخصات ریخت شناسی و ریخت سنجی لارو، ماده ی بالغ و شبکه کوتیکولی انتهای بدن ماده صورت گرفت. همچنین برای اولین بار در استان شناسایی گونه ها با استفاده از آغازگرهای اختصاصی SCAR انجام گرفت. گونه های M. incognita ، M. javanica و M.arenaria شناسایی شدند. آغازگرهای Inc-14 قطعهbp399 را برای گونه M. incognita، ar قطعهbp420 را برای گونه M.arenaria و Jav قطعه bp670 را برای گونه M. javanica نشان داد. آلودگی درختان انار به نماتد ریشه گرهی تقریبا در اغلب شهرستان ها مشاهده گردید اما شدت آلودگی بسیار متغیر می باشد. درصد آلودگی باغ‌های انار به نماتد ریشه گرهی به ترتیب در شهرستان های بردسکن 93/19%، بجستان 3/12% خلیل آباد9/6% ، فردوس 4/5 % ، کاشمر 3/4% ، تربت حیدریه 5/3% ، نهبندان 3/1% ، مانه 1/1% و جاجرم 8/0% برآورد شده است. بالاترین درصد آلودگی به نماتد ریشه گرهی با 5/57 % در باغ های انار شهرستان بردسکن ( بخش انابد روستای فاطمیه) مشاهده گردید، و گونه M. incognita نژاد دو بیشترین پراکنش را در باغ های انار استان نشان داد.

کلمات کلیدی