ما و پتانسیل آب دو عامل اولیه مهم کنترل‌کننده جوانه‌زنی می‌باشند.با استفاده از مدل‌های رگرسیون غیرخطی می‌توان پاسخ جوانه‌زنی بذر به پتانسیل اسمزی و دما را کمی‌سازی کرد؛ بنابراین این تحقیق به‌منظور بررسی اثر پتانسیل اسمزی و دماهای مختلف بر جوانه‌زنی و تعیین دمای کاردینال جوانه‌زنی (دمای پایه، مطلوب و بیشینه جوانه‌زنی) پنیرک تحت شرایط تنش اسمزی به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف پتانسیل اسمزی (صفر، 0.2-، 0.4-، 0.6- و 0.8- مگاپاسکال) و دماهای مختلف (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتی‌گراد) بود. با استفاده از مدل سیگموئیدی 3 پارامتره جوانه‌زنی بذر پنیرک به سطوح مختلف پتانسیل اسمزی برای دماها و پتانسیل‌های اسمزی مختلف کمی‌سازی شد و درصد و زمان رسیدن به 50 درصد جوانه‌زنی به‌دست آمد. نتایج نشان داد که دما و پتانسیل اسمزی علاوه بر درصد جوانه‌زنی بر سرعت جوانه‌زنی نیز اثرگذار بود. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش دما، درصد و سرعت جوانه‌زنی افزایش یافت و با افزایش پتانسیل آب، درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی کاهش یافت.در مقایسه 3 مدل استفاده‌شده با توجه به پارامترهای RMSE، CV، R2، SE مناسب‌ترین مدل جهت تخمین دماهای کاردینال بذر پنیرک تا پتانسیل 0.6- مگاپاسکال مدل دندان مانند و برای پتانسیل 0.8- مگاپاسکال مدل دوتکه‌ای بود. استفاده از مدل‌های رگرسیون غیرخطی جهت کمی‌سازی پاسخ جوانه‌زنی بذر پنیرک به سطوح مختلف پتانسیل آب در دماهای مختلف دارای نتایج قابل قبولی بود؛ بنابراین با استفاده از خروجی‌ این مدل‌ها در دماهای مختلف می‌توان سرعت جوانه‌زنی را در پتانسیل‌های مختلف پیش‌بینی نمود.

کلمات کلیدی