مولتیپل اسکلروزیس، شایع ترین بیماری ناتوان کننده بوده که به علت فرآیند التهابی دمیلینه کننده در سیستم عصبی مرکزی ایجاد و با نشانه های گوناگون بالینی تظاهر پیدا می کند. هدف از این تحقیق اثر تمرینات ثبات مرکزی بر سطح سرمی برخی فاکتورهای نورو تروفیک و میزان خستگی در زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بود. روش تحقیق: نمونه آماری تحقیق را 24 نفر از زنان مبتلا به ام اس( 25 تا 40 سال) شهرستان بجنورد با سطح ناتوانی EDSS بین 2 تا 5 تشکیل دادند. بیماران به طور هدفمند و تصادفی به دو گروه تقسیم شدند: گروه تمرینات ثبات مرکزی (12نفر)و گروه کنترل (12 نفر). گروه تمرین به مدت 8 هفته، 30تا 40 دقیقه، و 3 جلسه در هفته تمرینات ثبات مرکزی را انجام دادند. در این دوران گروه کنترل هیچ گونه فعالیت بدنی منظمی نداشت. برای ارزیابی سطوح سرمی فاکتورهای نوروتروفیک از آزمایش خون به روش الایزا و تعیین میزان خستگی از پرسشنامه شدت خستگی (FSS) در دو گروه، قبل و بعد از تمرین استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آزمون کوواریانس در سطح معنی داری( 05 /0P< ) استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که هشت هفته تمرینات ثبات مرکزی بر سطوح سرمی فاکتورهای نوروتروفیک و میزان خستگی در زنان مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس معنی دار بوده است. نتیجه‌گیری: طبق نتایج این مطالعه، هشت هفته تمرین ثبات مرکزی می تواند باعث بهبود سطوح سرمی فاکتورهای نوروتروفیک و کاهش میزان خستگی زنان مبتلا به ام اس گردد. بنابراین، از این تمرینات می توان به عنوان یک درمان مکمل در کنار درمان های دارویی برای بیماران ام اس استفاده کرد.

کلمات کلیدی