در این نوشتار، استعاره های حواس خمس در معارفب هاء ولد مورد تحلیل قرار گرفته اند. استعاره های حواس خمس، به عینی سازی حقایق غیبی و معرفت عقلی می پردازند. این استعاره ها، از کمیّت و کیفیّت قابل ملاحظه ای در معار فبرخوردارند. درک حقایق غیبی و ادراک معرفت عقلی، « : استعارۀ مرکزی متن عبارت است از حواس خمس و ادراکات ناشی از آن ها .» درک عینیات با حواس خمس است ویژگی های معرفت بخش دارند. توجه ویژۀ بهاء به مباحث روان شناسی همچون حکمای مسلمان این نظام استعاری ویژه را شکل داده است. او در خلال تجارب عرفانی به سه زنجیرۀ حس، نفس و عقل اشاره می کند، که در نهایت به یک معرفت عقلی منتج می شود. در این نوشتار فرآیند ادراک حقیقت و معرفت از راه حواس خمس، در قالبِ دو سیر صعودی )صعود حواس خمس برای ادراک معرفت( و نزولی )نزول معرفت در حواس خمس( مطرح شده است.

کلمات کلیدی