تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران, دوره (28), شماره (1), سال (2021-1) , صفحات (132-148)

عنوان : ( تأثیر ارتفاع از سطح دریا بر تنوع مورفولوژیک و اجزاء متشکله اسانس جاشیر (Prangos ferulacea (L.) Lindl.) )

نویسندگان: پیمان آذرکیش , محمد مقدم , عبدالله قاسمی پیربلوطی , فاطمه خاکدان ,

بر اساس تصمیم نویسنده مقاله دسترسی به متن کامل برای اعضای غیر دانشگاه ممکن نیست

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

جاشیر (Prangos spp.) گیاهی علوفه ای و دارویی و بومی برخی نواحی ایران است که در طب سنتی در درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد. در این تحقیق به منظور بررسی تأثیر ارتفاع از سطح دریا بر صفات مورفولوژیک و کمیت و کیفیت اسانسPrangos ferulacea (L.) Lindl. در مرحله گلدهی در استان کهگیلویه و بویراحمد به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. به همین منظور در سه طبقه ارتفاعی از سطح دریا (2000-1600، 2400-2000 و 2800-2400 متر) برای بررسی صفات مورفولوژیک، 10 گیاه پایه از گونه مورد مطالعه انتخاب شد و 30 ویژگی کمی مورفولوژیک برای هر طبقه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین میزان و اجزاء متشکله اسانس گیاهان هر کلاس ارتفاعی اندازه گیری شد. تجزیه واریانس داده ها اختلاف معنی داری را بین طبقات ارتفاعی (P<0.01) از نظر برخی صفات مورفولوژیکی مورد مطالعه نشان داد. نتایج نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا در سه طبقه ارتفاعی صفات تعداد انشعاب بدون چتر، تعداد برگ در پایه و تعداد برگچه اولیه در برگ کاهش و صفات تعداد چتر در پایه، طول برگ، طول میانگره در ساقه اصلی، وزن تر و خشک پایه افزایش یافت. همبستگی‌های معنی‌داری بین برخی از صفات مورفولوژیک مهم و مرتبط با میزان اسانس گیاه مثل تعداد برگ و تعداد چتر در پایه مشاهده شد. تجزیه و تحلیل ضرایب مسیر صفات مورفولوژیک نشان داد ارتفاع محل رویش بیشترین تأثیر را بر صفات قطر عرضی تاج پوشش (733/0=P) و عرض برگ (857/0=P) داشت. به طورکلی در سه طبقه ی ارتفاعی مختلف 22 ترکیب شناسایی شد که ترکیبات عمده ∆-3-Carene، α-Pinene، (Z)-β-Ocimene، Myrcene، β-Phellandrene و α-Terpinolene بودند. ارتفاع محل بر بازده اسانس تأثیر منفی داشت. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که اغلب صفات مورد مطالعه در جاشیر به شدت تحت تأثیر ارتفاع محل برداشت قرار گرفتند به طوری که تقریباً تمامی ویژگی ها بین طبقات ارتفاعی دارای اختلاف معنی داری بودند. درنهایت می توان تنوع مشاهده شده را به نقش ارتفاع از سطح دریا و ساختار ژنتیکی جمعیت ها مربوط دانست که در عین حال می تواند نوعی سازگاری و پاسخ فیزیولوژیکی جاشیر به شرایط محیطی قلمداد گردد.

کلمات کلیدی

, ارتفاع از سطح دریا, اسانس, جاشیر, صفات مورفولوژیک
برای دانلود از شناسه و رمز عبور پرتال پویا استفاده کنید.

@article{paperid:1083582,
author = {آذرکیش, پیمان and مقدم, محمد and عبدالله قاسمی پیربلوطی and فاطمه خاکدان},
title = {تأثیر ارتفاع از سطح دریا بر تنوع مورفولوژیک و اجزاء متشکله اسانس جاشیر (Prangos ferulacea (L.) Lindl.)},
journal = {تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران},
year = {2021},
volume = {28},
number = {1},
month = {January},
issn = {1735-0891},
pages = {132--148},
numpages = {16},
keywords = {ارتفاع از سطح دریا، اسانس، جاشیر، صفات مورفولوژیک},
}

[Download]

%0 Journal Article
%T تأثیر ارتفاع از سطح دریا بر تنوع مورفولوژیک و اجزاء متشکله اسانس جاشیر (Prangos ferulacea (L.) Lindl.)
%A آذرکیش, پیمان
%A مقدم, محمد
%A عبدالله قاسمی پیربلوطی
%A فاطمه خاکدان
%J تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
%@ 1735-0891
%D 2021

[Download]