هدف: با توجه به اهمیت تنش خشکی و نقش پوترسین در کاهش اثرات آن و اهمیت گیاهان دارویی، در این مطالعه تاثیر محلول‌پاشی سطوح مختلف پوترسین بر صفات فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و میزان اسانس گیاه جعفری مکزیکی (Tagetes minuta L.) تحت تنش خشکی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و در شرایط گلخانه‌ای اجرا شد. فاکتور اول تنش خشکی در سه سطح (75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) و فاکتور دوم محلول‌پاشی پوترسین در چهار سطح (0، 5/0، 1 و 2 میلی‌مولار) بود. تعداد 4 نشاء در هر گلدان کاشته شد. اعمال تنش در موقعی که ارتفاع گیاهان به حدود 25 سانتی متر رسید انجام شد. محلول‌پاشی پوترسین یک هفته قبل از گلدهی و با‌ فاصله زمانی هر 7 روز یک‌بار تا مرحله 80 درصد گلدهی ‌انجام شد. نتایج: نتایج نشان داد محلول‌پاشی 2 میلی‌مولار پوترسین از سایر غلظت‌ها موثرتر واقع شد و توانست اثرات مضر تنش خشکی را تا حد زیادی در این گیاه کاهش دهد. با افزایش خشکی همچنین فعالیت آنتی‎‏اکسیدانتی، فنل کل، پرولین و نشت الکترولیت افزایش یافت و در مقابل از محتوای نسبی آب برگ، رنگیزه‏های فتوسنتزی و پروتئین محلول کاسته شد. خشکی همچنین باعث افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی گایاکول پراکسیداز (GPX) و پلی‌فنل‌اکسیداز (PPO) و میزان مالون دی‏آلدئید در این گیاه شد. با افزایش تنش خشکی تا سطح 50 درصد ظرفیت زراعی و محلول‌پاشی 1 میلی‌مولار پوترسین میزان اسانس جعفری مکزیکی افزایش یافت، در صورتی که در شرایط تنش شدید (25 درصد ظرفیت زراعی) از میزان آن کاسته شد. پوترسین از طریق القاء مقاومت به خشکی باعث کاهش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی و میزان مالون‌دی‌آلدئید شد. نتیجه‌گیری: استفاده از پوترسین موجب القاء مقاومت به تنش خشکی در گیاه جعفری مکزیکی گردید و به‌کارگیری غلطت 2 میلی‌مولار آن می‌تواند موثر و قابل توصیه می‌باشد.

کلمات کلیدی