در سبکشناسی سنّتی گفتمان نثر هنری )گونه ادبی رمان( را یا شاعرانه، به معنای سطحی کلمه میپنداشتند و شاخصههای سبکشناسانه سنّتی را-که حاصل مطالعه صنایع ادبی بود- به آن نسبت میدادند یا برای تشریح زبان بر پایه داوری فردی این مسائل را به واژگانی ارزیابانه و بی محتوا مثل »بیانگری«، »صورخیال« و»وضوح« محدود میکردند. در این زمینه نظریات متن شناختی میخاییل باختین، نظریه پرداز بزرگ روس،که بر پایه زبان شناسی و نوع خاص مکالمه و گفتگو استوار است، جالب توجه است. باختین رمان را مجموعه متنوعی از صداهای فردی که هنرمندانه سازمان یافته اند، تعریف می کند و بر این اساس نوع خاصی از سبک شناسی را که بر پایه گفتمان مکالمه ای و دگر مفهومی زبان استوار است،ارائه میکند.دراین مقاله به تحلیل نوع خاص گفتمان در تاریخ بیهقی بر اساس نظریه مزبور پرداخته وبه این نتیجه رسیده ایم که در میان متون کلاسیک ادب فارسی، تاریخ بیهقی با تأکید بر جنبه های رمان وارگی آن، قابلیت بالایی برای انطباق با مؤلّفههای نظریه گفتمان رمان گرای مکالمهای و دگر مفهوم باختین دارد

کلمات کلیدی