عنوان : ( معناشناسی شناختی تکواژ «گاه» از منظر فرضیۀ ستیز و سازش معنایی )
نویسندگان: علی علیزاده , حامد اکبرپور , فرانک جمال الدین , محمدرضا دهقان زاده ,
Full Textچکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی دقیق تکواژ «گاه »به منظور برشمردن مفاهیم اصلی موجود در آن و کشف سازوکار تبدیل این مفاهیم از دیدگاه معناشناسی شناختی و در چهارچوب فرضیۀستیزوسازشمعناییتالمی است. برای این منظور تمامی کاربستهای این تکواژ در فارسی معاصر را از مداخلمربوطه در فرهنگ فارسی دو جلدی صدری افشار و همکاران (7811) استخراج نموده و به بررسی و تحلیل تکتک آنها به روشی تحلیلی-پژوهشی و از منظر کیفیِ مطرحشده در چهارچوب نظری معرفیشده پرداختیم. بدین صورت که پس از ماهیتشناسی طبقات باز و بسته و ایجاد تناظر بین مفاهیم آنها و انواع کاربستهای تکواژ «گاه »و اثبات تبعیت نکردن این تکواژ از یک الگوی ثابت در تعلق به طبقۀبازیابسته و به دنبال آن، بازنمودن فرضیۀستیزوسازشمعناییذیلارائۀیکسریفرایندهایشناختیتحتعناویندگردیسی،امتزاج،مجاورتتقابلی،دستگردانیوانسدادوزیرمجموعههایدقیقآنها،پیکرۀپژوهشرادربوتۀمحکاینمعیارهاگذاردیمتامشخصشودتکواژ«گاه»باچهتکواژهایی، طی چه فرایندهایی و با چه کارکردی ترکیب میشود و محصول نهایی آن اولاً خروجی کدام فرایند شناختی است و دوماً چه حوزۀمفهومیراشاملمیشود .باتوجهبهنتایجبهدستآمده مفهوم پایگی در «گاه»، زمان تشخیص داده شد و فرایند شناختی که از طریق آن این مفهوم به مفهوم «مکان »تبدیل میگردد بهعنوان دستاوردی جدید در این حوزه ذیل عنوان «جایگزینی یک مؤلفه از ویژگیهای عرضی یک طبقۀبازباکلمفهومپایگییکطبقۀپیوستاری(باز /بسته)»بهدستدادهشد .همچنینعلتاینتشکیکدرماهیت«گاه»نیزفرایند شناختیدیگریتحتعنوان«شیءانگاری »شناسایی گردید. بعلاوه مطابق آنچه در بررسی دادهها به دست آوردیم خروجی ترکیبات «گاه »از 4حالت مکان اجرای فرایند، مکان اثر اجرایفرایند، مکان قرار گرفتن یک شیء (چیز)/جِرم و مکان قرار گرفتن اثر/جهت/امتدادیک شیء خارج نبود که البته در مواردی نیز تلفیقی ظاهر شده بودند
کلمات کلیدی
, گاه در فارسی, زبانشناسی شناختی, معناشناسی شناختی, ستیز و سازش معنایی, زمان و مکان
@article{paperid:1084355,
author = {علیزاده, علی and اکبرپور, حامد and جمال الدین, فرانک and دهقان زاده, محمدرضا},
title = {معناشناسی شناختی تکواژ «گاه» از منظر فرضیۀ ستیز و سازش معنایی},
journal = {دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران},
year = {2021},
volume = {11},
number = {2},
month = {January},
issn = {1026-2288},
pages = {97--119},
numpages = {22},
keywords = {گاه در فارسی، زبانشناسی شناختی، معناشناسی شناختی، ستیز و سازش معنایی، زمان و مکان},
}
%0 Journal Article
%T معناشناسی شناختی تکواژ «گاه» از منظر فرضیۀ ستیز و سازش معنایی
%A علیزاده, علی
%A اکبرپور, حامد
%A جمال الدین, فرانک
%A دهقان زاده, محمدرضا
%J دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران
%@ 1026-2288
%D 2021
