مطالعات حقوقی, دوره (13), شماره (1), سال (2021-4) , صفحات (55-86)

عنوان : ( نگرش جنسیتی به قصاص مادر در برابر قتل فرزند از منظر هرمنوتیک فلسفی )

نویسندگان: سیده نگین حسن زاده خباز , سیدمحمدجواد ساداتی , عبدالرضا جوان جعفری بجنوردی ,

بر اساس تصمیم نویسنده مقاله دسترسی به متن کامل برای اعضای غیر دانشگاه ممکن نیست

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

نظام اجتماعی، ساختاری شکل‌یافته از تعامل خرده نظام‌هایی متعدد است که به صورت پیوسته بر یکدیگر تأثیر گذاشته و از هم تأثیر می پذیرند. شبکه ارزش ها، نهادها و قواعد موجود در هر خرده نظام ارتباطی مستقیم با شبکه ارزشی، نهادی و قواعد سایر خرده نظام‌ها دارد. به عنوان نمونه، ارزش ها و قواعد موجود در خرده نظام فرهنگ، تأثیری مستقیم بر شکل و ماهیت خرده نظام اقتصادی دارد. خرده نظام کیفر نیز از این قاعده فراگیر مستثنا نیست. شبکه ارزشی-هنجاری، قواعد و نهادهایی که در بطن خرده نظام کیفر وجود دارند، به شیوه ای انکارناپذیر از ساختار سایر خرده نظام‌ها تأثیر می پذیرند. تأثیرپذیری خرده نظام کیفر از سایر پدیدارها به ویژه از آن روست که در بطن این خرده نظام، ارزش یا هنجاری مستقل وجود ندارد و کارکرد خرده نظام مذکور، حراست از ارزش هایی است که مستقیماً در بطن سایر خرده نظام‌ها وجود دارد. چنانکه، نهاد مجازات از ارزش-های جاری فرهنگی و اقتصادی در هر جامعه حراست می کند. از نگاه پژوهش حاضر، یکی از مهم ترین آثار این وابستگی هویتی مجازات به پدیدارهای اجتماعی، تأثیرپذیری از نگرش های جنسیتی است که در بطن پدیدارهایی همچون فرهنگ و اقتصاد جاری هستند. بر همین اساس، پژوهش پیش رو تلاش می کند تا این فرضیه را به اثبات برساند: تمایز میان کارکرد و جایگاه زنان و مردان در خرده نظام‌هایی همچون فرهنگ، اقتصاد و سیاست به تولید شبکه ای از هنجارها دامن زده و سپس، به شیوه ای بی کم‌وکاست خود را به خرده نظام مجازات نیز تحمیل می کنند. بر این اساس، می توان چنین پنداشت که تمایز میان قواعد کیفری زنان و مردان انعکاسی از تفاوت در جایگاه و کارکردهای اجتماعی ایشان است. این پژوهش با تکیه بر روش ادراک هرمنوتیک فلسفی فرضیه پیش گفته را مورد بررسی قرار می دهد.

کلمات کلیدی

, ادراک تاریخ‌مند, قصاص مادر در برابر قتل فرزند, نظریه کیفری شریعت, نگرش جنسیتی, هرمنوتیک فلسفی