در این پژوهش، الگوریتم کفتار خالدار(SHO) به‌عنوان الگوریتمی مبتنی بر رفتار کفتارهای نوع خالدار برای اولین بار در بهینه‏سازی پارامترهای مدل غیرخطی ماسکینگام جهت روندیابی سیلاب استفاده‌شده است. جهت بررسی کارایی این الگوریتم، در مدل‌های ماسکینگام غیرخطی NL3 و مدل توسعه‌یافته NL5، مطالعۀ موردی سیل ویلسون و همچنین یک سیل تاریخی از منطقۀ کارده به‌عنوان مطالعه موردی به‌منظور روندیابی سیلاب و محاسبۀ پارامترهای مدل ماسکینگام انتخاب شد. جهت ارزیابی و مقدار خطای آماری بین دبی‏های روندیابی شده و مشاهداتی از شاخص‌های آماری SSQ و MSE به‌عنوان تابع هدف استفاده‌شده است. بر اساس نتایج به‏دست‏آمده از روندیابی سیل ویلسون با استفاده از الگوریتم کفتار خالدار، برای مدل NL3 مقادیر این توابع هدف به ترتیب برابر 778/128و 852/5 مترمکعب بر ثانیه و برای مدل NL5 مقادیر توابع هدف به ترتیب 776/21و262/0است. نتایج روندیابی مطالعه موردی، سیل کارده با الگوریتم مذکور نیز نشان داد مجموع مربعات انحرافات روندیابی شده برای مدل NL3 به ترتیب برابر 552/4 و برای مدل NL5 برابر1.261می‌باشد. در تحقیق حاضر، ابتدا در مدل NL3 عملکرد الگوریتم کفتار خالدار با الگوریتم فرا کاوشی دیگر نظیر الگوریتم ژنتیک و الگوریتم چرخه آب مقایسه و با توجه به عملکرد بهتر این الگوریتم، در مدل NL5 موردبررسی قرار گرفت. نتایج شاخص‌های آماری بیان‌کنندۀ برتری مدل NL5 نسبت به NL3 وبرتری الگوریتم کفتار خالدار نسبت به الگوریتم‌های مقایسه شده دیگر برای محاسبۀ پارامترهای غیرخطی مدل ماسکینگام و پیش‏بینی دقیق سیلاب دارد. بنابراین، از دستاوردهای پژوهش حاضر می‏توان به معرفی مدل ماسکینگام غیرخطی NL5 بر مبنای الگوریتم SHO برای حل مسائل روندیابی سیلاب اشاره داشت.

کلمات کلیدی