دوبله رایج‌ترین شیوه ترجمه دیداری‌شنیداری در ایران است. با آنکه دوبله دارای دو کانال دیداری و شنیداری است، پژوهش‌های محدودی بر روی کانال شنیداری دوبله صورت گرفته است. حال آنکه بررسی عوامل فرازبانی دوبله (نظیر تُن صدا، کیفیت صدا و...) می‌توانند از موضوعات درخور توجه در کانال شنیداری دوبله باشند؛ زیرا که چنین مسائلی بر روی کیفیت دوبله، انتقال صحیح معنا و برقراری ارتباط با مخاطب تاثیرگذار می‌باشند. از این ‌رو، پژوهش تلفیقی حاضر بر آن است تا با بررسی دوبلة رسمی فارسی سریال «شرلوک» و نسخة زبان اصلی آن، کیفیت صدای بازیگر را از دیدگاه مخاطبان با دوبلور مقایسه نماید و میزان تأثیر تغییر کیفیت صدا بر شخصیت‌پردازی را تعیین کند. در این راستا، از دسته‌بندی ویژگی‌های کیفیت صدای ون لوون (۱۹۹۹) به منظور تعیین و مقایسة ویژگی‌های کیفیت صدای بازیگر و دوبلور استفاده گردید. نظرات ۳۲ شرکت‌کننده به دو صورت کیفی و کمی جمع‌آوری شد و با استفاده از آزمون ویلکاکسون مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست ‌آمده نشان دادند که از مجموع هفت جفت کیفیت صدا، صدای دوبلور با بازیگر در چهار جفت تنش، بازدمی، لرزش و خیشومی‌شدگی مشابهت داشته و در سه جفت خش، بلندی و تُن صدا تفاوت معناداری داشته است؛ بنابراین از دیدگاه مخاطبان، بلندتر بودن صدای دوبلور نسبت به بازیگر سبب شده است تا شخصیت دوبله، پرخاشگرتر به نظر‌ برسد. همچنین، کاهش خش صدا و زیر بودن صدای دوبلور نسبت به بازیگر موجب شده بود تا از میزان جذابیت شخصیت برای مخاطبان کاسته شود. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن هستند که صدا برای مخاطبان دوبله اهمیت بسیاری دارد و توجه به مبحث انتخاب صدا و شبیه‌سازی صدای اصلی در نسخة دوبله باعث ارتقای کیفیت تجربة سینمایی مخاطبان ‌می‌گردد.

کلمات کلیدی