هدف اصلی این مقاله، روایت پداگوژیکی هوشیاری بدنمند از منظر عصب پدیدارشناسی است. بدین منظور، نخست؛ روایت پداگوژیکی مواضع فروکاست گرا نسبت به پدیدۀ هوشیاری، مورد تحلیل و نقد قرار گرفتند. مهمترین این جریان ها، دوگانه-انگاری و نظریۀ فیزیکالیسم حذف گرا هستند. دوگانه انگاری با طرح گسست ذهن و بدن، به بحث های چالش برانگیز شکاف تبیینی در دوره های بعد انجامیده است و نظریۀ حذف گرا، با حذف هوشیاری، حالات ذهنی و آگاهی را به فرایندهای عصبی، منحصر کرده است. در برابر این دیدگاه ها، در رویکرد عصب پدیدارشناسی تصریح شده است که هوشیاری بدنمند با برسمیت شناختن تجربه های اول شخص و جنبه های عاطفی-احساسی یادگیرندگان، برتر انگاری ذهن را اصلاح می کند، و با عبور از ساختارهای سنتی و جزمی، اشکال حذف هوشیاری و فروکاهش آن به مغز، از پیش تعیین شدگی اخلاق و تغییرات اجتماعی موجود در سیستم عصبی از ابتدای تولد را آشکار می نماید. آنگاه با نظر به سه چرخه؛ تنظیم ارگانیسمی کل بدن یا سیستم عصبی خودگردان، پیوند حسی-حرکتی بین ارگانیسم و محیط و چرخۀ تعامل بین الاذهانی، استلزام های هوشیاری بدنمند برای پداگوژی را به مثابۀ بدیل مطرح می کند. بنابراین، جریان پداگوژیکی، غیرخطی، نوخاسته و آشوب گونه است که در آن، مونولوگ (تجربه ها و برداشت های اول شخص و گفتگوهای درونی فرد با خود) در فرایندی پویا و یکپارچه به دیالوگ تبدیل می شود. در چنین شرایطی، نه تنها ارتباط پداگوژیک از قاعده ای ایستا، خطی و از پیش تعیین شده پیروی نمی کند بلکه از هرآنچه بر پیروی کورکورانه و تقلید پافشاری نماید، روی بر می تابد.

کلمات کلیدی