هرچند وقف بعنوان سنتی پسندیده همواره مورد اقبال دولت‌های اسلامی بوده اما کمتر به کارکردهای فرهنگی آن توجه شده است. در این میان دولتمردان سلجوقی(429 تا 589 ه.ق) و وابستگان آنها اعم از زن ومرد بانگاه ایدئولوژیک به وقف ، به سیاست های فرهنگی مورد نظر خود جامه عمل پوشاندند. با توجه به نفوذ خاتون های سلجوقی درطبقه زمامداران، این سوال مطرح می گردد که این بانوان با تکیه برکدام سرمایه ها در در صحن عمومی جامعه نیز فعالانه حضور یافتند ، این مقاله با رویکردی تاریخی – اجتماعی براساس متون تاریخی (سیاسی واجتماعی ) و با روش توصیفی-تحلیلی، به خوانشی نو در مورد فعالیت‌های فرهنگی خاتون‌ها در نواحی مهم قلمرو سلجوقیان یعنی بخش های مرکزی و غربی ایران می‌پردازد. به نظر می‌رسد هرچند جایگاه سیاسی این زنان در کنار عناصر دیگری چون ناحیه‌گرایی، اقطاع و سنن سلجوقی جزئی از موانع تمرکزگرایی نهادقدرت بوده است اما بانوانی مانندارسلان خاتون با وقف اماکن عام المنفغه (مدرسه، مسجد، بازار) نقش حیاتی در تداوم هژمونی سلجوقی در طول سه قرن داشته اند .در واقع این خاتون ها با برخورداری از سرمایه های نمادین در گسترش گفتمان رسمی، توفیق یافته اند.چنانکه بوردیو نیزبه قابلیت مشروعیت زایی سرمایه ها بویژه سرمایه نمادین قائل است.

کلمات کلیدی