هدف: داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی علاوه بر اثرات نفروتوکسی و هپاتوتوکسی، باعث تغییرات تخریبی و آتروفی لوله‌های منی‌ساز، کاهش تعداد و حرکت اسپرم و بدشکلی‌های اسپرم در مجاری اپیدیدیم شده و در نتیجه منجر به ناباروری مردان می‌گردد. بنابراین، در این مطالعه نقش ویتامینA در پیشگیری از این عوارض بر اسپرماتوژنز موش‌های صحرایی نر مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روش‌ها: در این مطالعه از 40 سر موش سوری نژاد NMRI در 5 گروه 8 تایی به مدت 8 هفته تیمار در شرایط استاندارد استفاده شد. گروه‌های مورد مطالعه عبارتند از گروه کنترل، گروه کنترل پردنیزولون (mg/kg 1.5)، گروه کنترل پردنیزولون (mg/kg 2.5) (داخل عضله‌ای) و 2 گروه تیمار با ویتامین A ( mg/kg50) (گاواژ). در پایان بافت بیضه تحت رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین از نظر قطر لوله‌های سمنی فروس، مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای اسپرم نیز از نظر تعداد و تحرک بررسی شد و داده‌های حاصل، با استفاده از نرم‌افزار ANOVA مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. نتایج: یافته‌ها نشان می‌دهد که تیمار با پردنیزولون بر وزن بدن، نسبت وزن بیضه به وزن بدن، قطر لوله‌های سمنی فروس بیضه و غلظت سرمی هورمون تستوسترون اثر داشته و کاهش معنی‌داری دیده شد (p <0.05). همچنین پردنیزولون بر سایر پارامترها شامل تحرک اسپرم و سلول‌های بافت بیضه اثر گذاشته و کاهش معنی‌داری در سطح (p <0.05) ایجاد کرد و باعث کاهش معنی‌داری بر روی سایر پارامترها از قبیل تعداد اسپرم، درصد اسپرم‌های زنده گردید. نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که پردنیزولون با افزایش استرس اکسیداتیو و ایجاد آپوپتوز موجب اختلال در فرآیند اسپرماتوژنز می‌شود و ویتامین A با کاهش استرس اکسیداتیو و مهار آپوپتوز موجب جلوگیری از آثار مخرب پردنیزولون بر اسپرماتوژنز و بافت بیضه می‌گردد.

کلمات کلیدی