محمدابراهیم باستانی پاریزی (1393-1304) از معدود پژوهشگرانی است که در عرصۀ مطالعات تاریخی از سبک ویژه و منحصربه‌فردی برخوردار است؛ در این سبک، اتکا به دانش‌های کمکی تاریخ وجه بارز و برجسته‌ای دارد. او با اینکه شأن استقلالی تاریخ را به‌مثابۀ یک دیسیپلین و رشتۀ علمی پذیرفته و سال‌ها در این عرصه به تدریس و پژوهش اهتمام ورزیده است، سر نیازمندی تاریخ به دانش‌های کمکی را در چه می‌داند و غفلت از آن ها را موجب پدیدآمدن کدام نقیصه می‌شمارد. یافته‌های این پژوهش که مبتنی بر روش کیفی و رویکرد توصیفی تحلیلی است، نشان می‌دهد که باستانی پاریزی از آنجا که تاریخ را دانشی مصرف‌کننده می‌داند، بر این باور است که این شاخه از معرفت، با استفاده از یافته‌های دانش‌های کمکی، مانندِ جغرافیا و باستان‌شناسی، می‌تواند بر زوایا و خبایای گذشته پرتوافشانی کند و آن ها را به عرصۀ شناخت، توصیف و تبیین بهتر بکشاند و غفلت از این دانش‌ها، در حکم محرومیت از داده‌ها و یافته‌هایی است که می‌تواند امکان‌های یادشده را برای تاریخ‌پژوه فراهم کند.

کلمات کلیدی