پژوهش حاضر برآن است تا ب ه بررسی بلاغت در شعر و ادب فارسی و انگلیسی، نحوۀ طبق هبندی صنایع ادبی توسط بلاغ تنویسان معاصر در این دو زبان، و نیز ب ه بررسی تطبیقی براعت استهلال و استمداد و تبلور آ نها در شاهنامۀ ابوالقاسم فردوسی و بهشت گمشدۀ جان میلتون بپردازد. برای ای ن منظور، برخی از کتب بلاغیِ معاصرین فارسی و انگلیسی مورد نقد و در خلالِ آن آرای ههای ادبیِ نزدیکی همچون براعت استهلال، استمداد 3، آین هداری 4، تمهید مقدّمه 5، و التفات 6 مورد مداقّه قرار گرفت هاند. نتایج این تحقیق نشان م یدهد که صنایع ادبی فارسی و انگلیسی همیشه منطبق بر هم نیستند و این عدم انطباق به ماهیّت زبان و متن ادبی و تکثّر شیوۀ بیان نزد شاعران و نویسندگان این دو ادبیات بر م یگردد. ه مچنین نارسایی و گنگ بودن معاد لها و توصیف و مسامح های که فرهن گنویسان در تبیین صنایع ادبی داشت هاند بر ابهام مسئله افزوده است. علاوه بر این، اعمال سلیقه در تعاریف و تفاسیر صنایع ازسوی بلاغ تشناسان انگلیسی و فارسی منجر به ناهماهنگ یهایی در کتب بلاغیِ هر یک از این زبا نها گشته است. شیوۀ ب هکا رگرفت هشده در این پژوهش توصیفی-کتابخان های است؛ نیز با رویکردی تحلیلی تلاش شده است تا دو اثر حماسی مورد بررسی قرار گیرند. ه مچنین با بهر هگیری از مکتب آمریکایی در نقد تطبیقی و فارغ از تأثیر و تأثّر مستقیمِ آثار ادبی از یکدیگر، براعت استهلال و استمداد در شاهنامۀ فردوسی و بهشت گمشدۀ میلتون مورد نقد و بررسی قرار گرفته است تا بتوان زوایای مختلف این آرای ههای ادبی و نقش دیگر صنایع نزدیک و مرتبط با آن در شعر و ادب فارسی و انگلیسی روشن گردد.

کلمات کلیدی