خرفه با نام علمی Portulaca oleracea یکی از با ارزش ترین گونه های گیاهی محسوب می شود. توسعه کشت این گیاه به دلیل کاربردهای فراوانی که در صنایع غذایی و دارویی دارد، می تواند تاثیر بسزایی در اشتغال زایی و رفع نیازهای صنایع مختلف داخلی و نیز در صادرات غیر نفتی کشور داشته باشد. این مطالعه با هدف شناسایی و تعیین میزان متابولیت های ثانویه عصاره های متانولی، اتیل استاتی و آبی اندام های هوایی گیاه خرفه در قالب طرح کاملاً تصادفی به روش کروماتوگرافی مایع (LC-ESI MS/MS) انجام شد. نتایج نشان داد که از میان 27 ترکیب شناسایی شده در عصاره های متانولی، اتیل استاتی و آبی، ترکیبات کوئرستین و کوئرسیترین بیشترین مقادیر را به خود اختصاص دادند. در مقایسه بین عصاره های مختلف، مقادیر متابولیت های ثانویه در عصاره متانولی به ترتیب بیشتر از عصاره های اتیل استاتی و آبی بود. مقادیر کوئرستین به ترتیب در عصاره های متانولی، اتیل استاتی و آبی 55/9±26/71، 90/7±05/55 و 04/12±00/33 میکروگرم بر گرم بود. همچنین مقادیر کوئرسیترین نیز در عصاره های فوق به ترتیب 11/7±90/56، 00/12±53/43 و 01/13±58/35 میکروگرم بر گرم تعیین گردید. با توجه به مقادیر بالای متابولیت های ثانویه ارزشمندی که در گیاه خرفه شناسایی و تعیین مقدار گردید، این گیاه می-تواند منبع آنتی اکسیدانی مناسبی باشد تا از بسیاری از آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد جلوگیری کند. همچنین پس از انجام آزمایشات بالینی دقیق تر می توان از آن به عنوان جایگزین برای آنتی بیوتیک-ها و داروهای ضد سرطان استفاده کرد.

کلمات کلیدی