این مطالعه به دنبال آن است تا با تکیه بر مدلهای تحلیل فضایی و در چارچوب نگرش «انتشار فضایی» جایگاه هسته مرکزی شهر طرقبه را از منظر گروههای جمعیتی، در شرایط رشد آرام (قبل از 1385) و رشد سریع (بعداز 1385)، مورد ارزیابی قرار ‏دهد. متغیرهای تحقیق شامل تعداد جمعیت، تعداد زنان، سالخوردگان، جوانان، شاغلین، بیکاران و کم‏سوادان و مقیاس تحلیل در سطح 1476بلوک شهری و طی سه دوره زمانی1375، 1385و1395 است. برای این منظور ضمن ایجاد پایگاه اطلاعات مکانی از ویژگیهای جمعیت شهر طرقبه و هسته مرکزی آن وبا استفاده از ابزارها و تکنیکهای آماری-فضایی همچونGetis-Ord Gi و Grouping Analysisبه ارزیابی و تحلیل داده‏ها پرداخته شد. نتایج این ارزیابی نشان می‏دهد تاقبل از1385، هسته مرکزی منشا تمام گروههای جمعیتی و متمایز از سایر محدوده‏های شهری است. اما پس از 1385 گروههای جمعیتی باالگوی غالب «انتشار فضایی پیوسته» از هسته مرکزی خارج و در پیرامون آن ساکن می‏شوند. مدلهای تحلیل فضایی نشان می‏دهند که در نتیجه این تغییرات، هسته مرکزی طرقبه، جایگاه خود را در مقایسه با سایر محدوده‏های شهری از دست نمی‏دهد. بلکه این فرایند سبب شبیه‏تر شدن برخی محدوده‏ها به هسته مرکزی و تکثیر ویژگیهای جمعیتی هسته مرکزی در سایر محدوده‏ها می‏شود. انتشارگروههای جمعیتی در پیرامون هسته مرکزی و چسبیده به آن، از سویی بیانگر تمایل افراد به‏حضور دراین محدوده و نمایش پیوستگی وانسجام فضایی و از سوی دیگر بیانگر وجود الگوی متمایز از تحولات هسته مرکزی در شرایط رشد کالبدی در شهرهای اینچنینی و تفاوت آن با الگوهای تعمیم یافته ناشی از تحولات شهرهای بزرگ خواهد بود.

کلمات کلیدی