ایران با توجه به شرایط جغرافیایی و تاریخی و نیز به لحاظ ساختاری و ذاتی مشتمل بر انواع شکاف‌ها و تفاوت‌های اجتماعی، قومی و مذهبی است بنابراین حضور و وجود ملموس اقوام، اقلیت‌ها، اقشار و خرده فرهنگ‌های متنوع انواع تمایزات، تفاوت‌ها و تفکیک‌ها در آن به وجود خواهد آورد. با هدف بررسی فشارهای قومیتی در شرایط بحرانی با استفاده از روش پژوهش عامل محور که مبتنی بر طرح پیش نویس می‌باشد، که شرایط و عوامل مؤثر بر موضعیت را تشریح می‌کند طراحی شده است. هرکدام از نهادهای موجود را که روابط داخلی و ساختارهای تعاملی، ویژگی‌ها و قواعد جدیدی برای قومیت ایجاد کرده بودند شناسایی و بررسی تئوریک صورت پذیرفت، یافته‌های این پژوهش نشان دادند در بین عوامل مختلف نمی‌توان از اثر سیاست‌های قومی که دولت‌های مختلف در بروز و تنش بین اقوام و حکومت مرکزی و یا پذیرش نظام مستقر از سوی اقوام چشم پوشی نمود، در واقع هر زمان که دولت‌ها توانستند سیاست‌های قومی‌شان را هژمونیک سازند، بی‌تردید در بین اقوام نوعی اراده مثبت برای حفظ نظام سیاسی مستقر و نوعی تعلق نسبت به هویت و همبستگی ملی شکل خواهد گرفت که به همبستگی ملی منجر خواهد شد.

کلمات کلیدی