پرتودرمانی با شدت تعدیل شده، به عنوان یکی از فناوری های نوین پرتودرمانی خارجی در مراکز درمانی مختلف استفاده شده است. لیکن، با وجود مزیت های این روش در مقایسه با روش های پیشین پرتودرمانی خارجی و استفاده از فناوری های جدید در سیستم طراحی درمان و تحویل دُز، همچنان خطاهای پرتودرمانی مانعی برای دستیابی به توزیع دز مطلوب در بیماران محسوب میشوند. در این نوشتار، خطاهای مؤثر در پرتودرمانی با شدت تعدیل شده و حساسیت روش های تضمینِ کیفیت مختلف در تشخیص و طبقه بندی آن ها بررسی شده است. بر اساس این مطالعات، عالوه بر اهمیت خطاهای انسانی در تحویل باریکۀ تابشی و مکان دهی صحیح بیماران، خطاهای ابزارهای اصالح باریکه، یکی دیگر از مؤثرترین منابع عدم قطعیت تحویل باریکۀ تابشی است، به طوری که در حدود 35%ـ50 %از خطاهای پرتودرمانی را شامل می شوند. به همین منظور، روش های تضمین کیفیت متنوعی، مانند آشکارسازهای دیودی، فیلم ها، تصاویر پرتال الکترونیکی، فایلهای لاگ و هوش مصنوعی در بررسی خطاهای مکانی کلیماتورهای چندتیغه ای استفاده شده است. از طرف دیگر، برای کاهش عدم قطعیت در محاسبۀ دز پرتودرمانی، مدل سازی کلیماتورهای چندتیغه ای و تخت درمان در سیستم طراحیدرمان نیز باید مدنظر قرار گیرد. بر اساس مطالعات متعدد، تضعیف باریکۀ تابشی در تخت های درمان مختلف در زاویۀ گانتری صفر درجه در محدودۀ بزرگ 4 %تا 9 % بوده است. این در حالی است که در پرتودرمانی با شدت تعدیل شده، اغلب از باریکه های مایل خلفی استفاده می شود. بنابراین، با شناخت هوشمندانۀ عدم قطعیت های موجود در فرایند تحویل باریکۀ تابشی و روش های تضمین کیفیت بیمار، توانایی ما در پیشگیری از حوادث احتمالی و درمان مطلوب بیماران افزایش می یابد.

کلمات کلیدی