به منظور کاهش هزینههای تولید در تغذیۀ نشخوارکنندگان استفاده میشود. (PBP) مقدمه: اخیراً از فرآوردههای فرعی پسته بهعنوان ترکیبات ضدتغذیهای، استفاده از این فرآوردة فرعی کشاورزی را در جیره PBP اما تاننها و ترکیبات فنلی موجود در نشخوارکنندگان محدود مینمایند. از اینرو، متخصصان تغذیه استفاده از ترکیبات متصلشونده به تانن مانند پلیاتیلنگلیکول در جیرههای حاوی تانن بالا را توصیه میکنند. همچنین مشخص شده است که بنتونیت سدیم نیز میتواند بهعنوان (PEG) ماة غیرفعالکنندة تانن در تغذیۀ نشخوارکنندگان مورد استفاده قرار بگیرد. بنابراین، این پژوهش برای ارزیابی تأثیر مکملسازی بر مصرف خوراک، علائم حیاتی، فراسنجههای بیوشیمیایی و خونشناسی سرم (ASB) پلیاتیلنگلیکول یا بنتونیت سدیم فعال بزهای سانن تغذیه شده با فرآوردههای فرعی پسته تحت تنش گرمایی کوتاه مدت انجام شد. مواد و روشها: تعداد 15 رأس بز نر نژاد سانن در قالب یک طرح کاملاً تصادفی به سه گروه تیماری اختصاص یافت. این آزمایش برای مدت 30 روز ( 25 روز برای دوره قبل از تنش گرمایی و 5 روز در شرایط تنش گرمایی) به طول انجامید. در کل دورة آزمایش، جیرههای آزمایشی شامل؛ 1- جیره حاوی 30 درصد ماده خشک فرآورده فرعی پسته (گروه شاهد) 2- جیره -3 جیره شاهد مکمل شده با بنتونیت سدیم فعال در (PEG در سطح 1% ماده خشک جیره (گروه PEG شاهد مکمل شده با بودند. برای اندازهگیری مصرف ماده خشک، میزان باقیمانده خوراک بطور روزانه ثبت (ASB سطح 1% ماده خشک جیره (گروه شد. همچنین برای بررسی تغییرات وزن، در پایان هر هفته بزها وزنکشی میشدند. برای اندازهگیری اسیدیته شکمبه در روز متر ثبت گردید. برای ثبت علائم حیاتی، تعداد pH آخر آزمایش و 2 ساعت بعد از مصرف خوراک صبح اسیدیته مایع شکمبه با ضربان قلب، تعداد تنفس (در یک دقیقه) و دمای رکتوم در سه روز آخر آزمایش در دورة تنش مورد اندازهگیری قرار گرفتند. همچنین، در روز آخر آزمایش، دو سری نمونه خون ( 5 میلیلیتر) از رگ وداجی تعیین فراسنجههای بیوشیمیایی و خونشناسی مورد آنالیز آماری قرار گرفتند. SAS و نرمافزار 9.1 GLM جمعآوری شد. دادهها با استفاده از رویۀ اسیدیته شکمبه .(P<0/ نتایج و بحث: نتایج آزمایش نشان داد که میزان مصرف خوراک در تیمار شاهد بالاتر بوده است ( 05 بالاتر از سایر تیمارها PEG از نظر علائم حیاتی، تعداد ضربان قلب و تنفس در تیمار .(P≥0/ تحت تأثیر تیمارها قرار نگرفت ( 05 ا  ما .(P≥0/ بین تیمارها از نظر سایر فراسنجههای بیوشیمیایی هیچ اختلاف معنیداری مشاهده نشد ( 05 .(P<0/ بوده است ( 05 کمتر از سایر تیمارها بوده است PEG از نظر فراسنجههای خونشناسی، غلظت مونوسیتها، ائوزینوفیل و فیبرینوژن در تیمار .(P<0/05) نتیجهگیری کلی: در مجموع با توجه به دادههای حاصل از این پژوهش نتیجهگیری میشود که استفاده از بنتونیت سدیم فعال برای تغذیۀ بزهای تحت تنش گرمایی میتواند بدون اعمال اثرات منفی بر فاکتورهای حیایی PBP در جیرههای حاوی 30 درصد و رفاه حیوان، تا حدودی سبب افزایش غلظت مونوسیت و تقویت سیستم ایمنی در این حیوانات گردد.

کلمات کلیدی