برای زراعی کردن گیاهان وحشی دارویی ابتدا نیاز است که واکنش آنها به عملیات زراعی در محیط‌های کنترل شده بررسی شود. بنابراین آزمایشی روی گیاه دارویی برازمبل با چهار سطح نیتروژن 6، 12، 18 و 24 گرم نیتروژن در کیلوگرم خاک (با منشأ اوره) (N4 تا N1) و چهار سطح فسفر 4، 6، 8 و 10 گرم فسفر در کیلوگرم خاک (با منشأ سوپرفسفات تریپل) (P4 تا P1) در قالب فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی، در سه تکرار در پژوهشکده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 اجرا شد. بیشترین سرعت فتوسنتز، سرعت تعرق و هدایت روزنه‌ای در تیمار P4 (به ترتیب 77/17 میکرومول، 44/7 و 70/1 میلی‌مول ‌بر متر مربع در ثانیه) بدست آمدند. در N4 سرعت فتوسنتز، سرعت تعرق و هدایت روزنه‌ای (به ترتیب 88/16 میکرومول، 62/8 و 74/1 میلی مول بر متر مربع در ثانیه) بالاترین مقدار را داشتند در حالی که سرعت فتوسنتز و سرعت تعرق با N3 تفاوت معنی‌داری نداشتند. بیشترین مقدار کلروفیل a برگ (464/0 میلی‌گرم برگرم) در N3P3 و بیشترین مقدار کلروفیل b (270/0 میلی‌گرم برگرم) در تیمار N3 ثبت شد. بیشترین مقدار وزن خشک‌ ریشه در P4 و N3 و بیشترین وزن خشک اندام‌های هوایی و زیستتوده کل در P3 و N3 ثبت شد. به‌طور کلی به مطالعه بیشتری برای توصیه نیازهای تغذیه‌ای برازمبل نیاز است ولی براساس نتایج این آزمایش تیمارهای N3 و P3 با داشتن بیشترین اثر بر سرعت فتوسنتز و در نتیجه تولید زیست توده بیشتر انتخاب مناسبی برای افزایش رشد گیاه برازمبل می‌باشند.

کلمات کلیدی