در بررسی سیرح معصومان ع، موارد متعددی از توجه و استناد ایشان به سیرۀ سایر معصومان دیده می شود. در رأس این موارد، استناداتی است که امامان به سیره رسول خدا ص داشته اند که برجسته ترین نمونه های آن از امیرالمؤمنین ع است. پافشاری امام نسبت به پیروی و پیاده سازی سیره نبوی تا آنجا پیش رفت که روش او نسبت به حاکمان پیشین و پسین، تفاوتی چشمگیر داشت. با وجود تمایزهایی میان دو عصر علوی و نبوی، برخی از گزارش های ناظر به تفاوت سیره علوی و نبوی؛ نیازمند آسیب شناسی هستند. به نظر می رسد با پذیرش اصل پای بندی امام به سیره نبوی، می توان سیره علوی را ملاکی دانست برای نقد و ارزیابی روایات متناقض سیره نبوی با آن. به دیگر سخن، روایات متعددی که چه بسا مشهور و مقبول هستند، در صورت تناقض با سیرۀ علوی، در دامنۀ مواردی قرار دارند که باید مورد بازنگری مجدد قرارگیرند. در نتیجه، مطابقت، تناقض یا تناقض نما بودن آنها و وجه تناقض مشخص خواهد شد. در این پژوهش به عنوان نمونه، بخشی از روایات سیرۀ نبوی در بدر که با روایات سیرۀ علوی در صفین متناقض است مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج حاکی است که افزون بر شواهدی که مورد توجه محققان معاصر قرار گرفته است، قرائن دیگری نیز وجود دارد که روایات متناقض را به شدت زیر سؤال می برد و ناظر به تطابق دو سیره در این زمینه است.

کلمات کلیدی