با توجه به رشد جمعیت و تولید روز افزون ضایعات (پسماند) شهری که ناشی از صنعتی شدن شهرها و گسترش کارخانجات صنعتی، مخاطرات زیست محیطی این ضایعات یکی از مهمترین چالش های امروزی اکثر شهرهاست که مطمئن ترین راه پیشگیری از انباشته شدن این مواد، افزودن آنها به زمین های کشاورزی است. به گونه ای که کاربرد لجن فاضلاب شهری به عنوان منبع عناصر غذایی در زمین های کشاورزی رایج است؛ اما وجود برخی آلاینده ها از جمله فلزات سنگین در لجن فاضلاب می تواند باعث آلودگی خاک و گیاهان کشت شده در آن گردد. پژوهش حاضر با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین روی و نیکل موجود در لجن فاضلاب و تجمع متفاوت آنها در خاک، اندام هوایی و ریشه گیاه پیازچه طی آزمایشی گلدانی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. این پژوهش در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار شامل سطوح L1 تا L5 (صفر، 10، 20، 40 و 80 تن در هکتار) لجن فاضلاب در سه تکرار انجام شد. نتایج این آزمایش نشان داد که کاربرد سطوح مختلف لجن فاضلاب تأثیر معنی-داری (05/0>p) بر غلظت روی و نیکل گیاه پیازچه داشت. به طوریکه، با افزایش لجن فاضلاب، غلظت فلزات قابل دسترس به ویژه روی در ریشه و اندام هوایی گیاه نسبت به شاهد افزایش یافت. بیشترین و کمترین مقدار مربوط به تیمارهای سطح اخر لجن فاضلاب و شاهد بود به طوریکه غلظت روی در اندام هوایی 03/41 و 53/11 و در ریشه به ترتیب 16/82 و 06/23 میلی گرم بر کیلوگرم بود.

کلمات کلیدی