پیش‌بینی رفتار جریان در قوس رودخانه‌های مرکب پیچانی در برنامه‌های حفاظت سواحل (الگوی انتقال و ته‌نشست رسوبات)، انتشار آلودگی و کنترل سیلاب کاربردی و دارای اهمیت زیادی می‌باشد. از این‌رو؛ هیدرودینامیک جریان در آبراهه‌ی مرکب- پیچان با ضریب خمیدگی ثابت 3/1، و هم‌راستایی دیواره‌ی سیلاب‌دشت با کانال اصلی در دو عمق نسبی 3/0 و 55/0 با استفاده از مدل آزمایشگاهی بررسی شد. به دلیل ساختار سه‌بعدی جریان در قوس آبراهه، تجزیه و تحلیل داده‌ها در هفت مقطع عرضی با زوایای صفر، 30 و 60 درجه نسبت به رئوس قوس با استفاده از سرعت‌سنج ADV در صفحه‌های مشبک با ابعاد cm2 3×3 و عمود بر جریان انجام گرفت. نتایج نشان داد؛ گرادیان هر سه مولفه سرعت در عمق نسبی 3/0 بیش‌تر از 55/0 است که نشان از قدرت بیشتر گرداب‌ها و شدت آشفتگی در عمق نسبی کمتر دارد. نسبت سرعت متوسط در ساحل خارجی سیلاب‌دشت به سرعت متوسط کل مقطع، مشابه ساحل داخلی، تابع عمق نسبی جریان بوده و به ترتیب کمتر و بیشتر از یک است. به همین علت، جریان در سیلاب‌دشت خارجی بر خلاف سیلاب‌دشت داخلی اثر کاهنده بر سرعت جریان در آبراهه اصلی دارد. همچنین نسبت سرعت متوسط جریان در آبراهه اصلی به سرعت متوسط کل به‌ازای افزایش عمق نسبی تقریبی از 3/0 به 55/0 کاهش یافته و به یک نزدیک می‌گردد. تنش رینولدز (u^\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\' w^\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\' ) ̅ در نزدیک بستر آبراهه اصلی، دارای مقادیر بیشینه و مثبت بوده و با فاصله گرفتن از بستر، با روندی کاهشی، به مقدار منفی رسیده و کمینه خود را در نزدیکی سطح جریان نشان می‌دهد. همچنین در لبه دشت‌های سیلابی نیز مقدار این پارامتر موضعی افزایش می‌یابد.

کلمات کلیدی