امروزه نوآوری اهمیت روزافزونی در توسعه‌ و کارآفرینی جهان دارد و عامل مهمی در تولید ثروت و درآمد خصوصاً در کشورهای توسعه‌یافته محسوب می‌شود. نوآوری، نیروی محرکه‌ی کارآفرینی و عامل ایجاد اشتغال مولد، بهره‌وری منابع انسانی، رفاه اجتماعی و توسعه‌ است. هدف از این پژوهش، تحلیل میزان اثرگذاری عوامل مؤثر بر نوآوری در فرآیند کارآفرینی شهرستان فاروج است تا با شناخت و تقویت عوامل اثرگذار گامی در مسیر توسعه‌ی مناطق روستایی برداشته شود. برای رسیدن به هدف تحقیق، از روش تحقیق ترکیبی (توصیفی-تحلیلی) استفاده شده است. جامعه‌ی آماری، کلیه‌ی کارآفرینان و افراد نمونه و موفق در روستاهای شهرستان است که طی 10 سال به‌عنوان باغدار و کشاورز نمونه بوده‌اند و به تعداد 63 نفر به صورت تمام‌شماری انتخاب شده‌اند. روایی ابزار پژوهش با بهره‌گیری از نظرات کارشناسان و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (898/0=α) تأیید شد. به ‌منظور تجزیه‌‌و‌تحلیل داده‌ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی از نرم‌افزار spss و متناسب با مقیاس متغیرها از آزمون‌های خی دو، فریدمن، همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج آمارهای توصیفی پژوهش مشخص می‌کنند که شاخص ویژگی‌های فردی با آماره‌ی 3.37 و شاخص فرهنگی و قانون‌گذاری با آماره‌ی 3.29 بالاترین میانگین را به‌عنوان شاخص‌های ساختاری نوآوری روستایی دارد. نتایج آزمون فریدمن به‌ منظور مقایسه‌ی میزان تأثیر و اولویت‌بندی هر یک از شاخص‌‌های مؤثر در نوآوری نشان می‌دهد که ویژگی‌‌های فردی (با میانگین رتبه‌ای 5.86) بالاترین اولویت و شاخص خارجی، کم‌ترین اولویت را دارد. با توجه به نتایج همبستگی پیرسون مشخص شد بین شاخص‌های فردی، آموزش و پژوهش، اقتصادی و زیرساختی با سطح کارآفرینی آن‌ها رابطه‌ی مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از تحلیل مسیر شاخص فردی با ضریب تأثیر 0.334 و در مرتبه‌ی بعد شاخص آموزش و پژوهش با ضریب تأثیر 0.238 و شاخص اقتصادی با ضریب تأثیر 0.131 بیش‌ترین تأثیر را بر شکل‌گیری کارآفرینی روستایی دارند.

کلمات کلیدی