در تاریخ مسیحیت، در طول سده های نخست میلادی نهضت ها و گروه های متعدد مسیحی مثل گنوسیان، آرویوسی ها، مونارخیانی ها، سابلیوسی ها و ... حضور داشتند. در همین زمان و در این «محیط فرقه ها» در فریجیه یک نوآیین مسیحی به نام مونتانوس نهضتی را بنیان گذاری کرد که به «نبوت جدید»، «بدعت فریجیه ای ها» و «جنبش مونتانوس» معروف شد. هرچند در ابتدا این نهضت چندان مورد مخالفت بزرگان کلیسا قرار نگرفت، اما به تدریج ماهیت ضد کلیسا پیدا کرد و در تقابل با آراء نمایندگان مسیحیت رسمی قرار گرفت. بااین حال، جنبش مونتانوس به سرعت در آسیای صغیر گسترش یافت و تعداد زیادی از جمله زنان را به خود جلب کرد. ما در نوشتار حاضر با استفاده از منابع معتبر که عمدتاً به زبان یونانی هستند و با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی زمینه های پیدایش این نهضت و دلایل تقابل جریان مسیحیت رسمی با جنبش مونتانوس خواهیم پرداخت. یافته-های تحقیق حاضر نشان می دهد عوامل متعددی در افول این نهضت دخیل بودند، اما به نظر می رسد از آنجا که سردمداران جنبش مونتانوس عمدتاً در حالت «خلسه و جذبه» به وعظ و تبلیغ می پرداختند، همین مسئله بیشتر از هر عامل دیگری باعث بروز اختلافات شد و در نهایت به محکومینت و زوال آن دامن زد.

کلمات کلیدی