عنوان : ( بررسی پاسخ ژنوتیپ‌های عدس (.Lens culinaris Medik) به تنش شوری در شرایط کنترل‌شده )
نویسندگان: جعفر نباتی , مرتضی گلدانی , محمد محمدی , سیده محبوبه میرمیران , علی اسدی ,
Full Textچکیده
در این پژوهش تحمل به شوری 24 ژنوتیپ عدس در کشت هیدروپونیک به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تنش شوری (0/5، 12 و ds m-1 16) در کرت‌های اصلی و ژنوتیپ‌های عدس در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. اعمال تنش شوری 12 و ds m-1 16 سبب کاهش درصد بقا در تمامی ژنوتیپها در مقایسه با شاهد شد. ژنوتیپ‌های MLC57، MLC73، MLC94، MLC104 و MLC108 قادر به تحمل شوری ds m-1 16 نبودند. اعمال سطوح تنش شوری سبب کاهش ویژگی‌های مورفولوژیک گیاه مانند ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، وزن خشک و درصد بقای برگ در بیش‌تر ژنوتیپها شد. کم‌ترین درصد کاهش ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، وزن خشک و درصد بقای برگ در سطح شوری ds m-1 16 نسبت به شاهد، به‌ترتیب در ژنوتیپ‌های MLC13، MLC120، MLC4 و MLC12 مشاهده شد. کم‌ترین افزایش میزان سدیم (5/52 برابر) در نتیجه اعمال شوری ds m-1 16 نسبت به شاهد در ژنوتیپ MLC108 و بیش‌ترین میزان کلسیم (4 برابر) در ژنوتیپ MLC78 مشاهده شد. به‌عبارتی این ژنوتیپها توانستند آثار منفی افزایش یون‌های سدیم در نتیجه اعمال تنش شوری را کاهش دهند. تجزیه به مؤلفه‌های اصلی (PCA) نشان‌دهنده برتری نسبی تمام ژنوتیپ‌های متعلق به گروه اول (MLC120، MLC178، MLC12، MLC26، MLC117 و MLC6) در بیش‌تر صفات نسبت به میانگین کل بود. به‌طور کلی با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان گفت این ژنوتیپها از درصد بقا و ویژگی‌های رشدی مناسب‌تری در مواجه با تنش شوری برخوردارند که از این ویژگی‌ها می‌توان در انتخاب بهتر ژنوتیپ‌های متحمل به شوری در پژوهش‌های آینده استفاده کرد.
کلمات کلیدی
, بقای برگ, تجزیه به مؤلفه‌های اصلی, درصد بقا, سدیم, شاخص پایداری غشاء
@article{paperid:1089488,
author = {نباتی, جعفر and گلدانی, مرتضی and محمدی, محمد and سیده محبوبه میرمیران and اسدی, علی},
title = {بررسی پاسخ ژنوتیپ‌های عدس (.Lens culinaris Medik) به تنش شوری در شرایط کنترل‌شده},
journal = {روابط خاک و گیاه},
year = {2022},
volume = {12},
number = {4},
month = {March},
issn = {2783-5014},
pages = {73--91},
numpages = {18},
keywords = {بقای برگ، تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، درصد بقا، سدیم، شاخص پایداری غشاء},
}
%0 Journal Article
%T بررسی پاسخ ژنوتیپ‌های عدس (.Lens culinaris Medik) به تنش شوری در شرایط کنترل‌شده
%A نباتی, جعفر
%A گلدانی, مرتضی
%A محمدی, محمد
%A سیده محبوبه میرمیران
%A اسدی, علی
%J روابط خاک و گیاه
%@ 2783-5014
%D 2022
