در ایران خشکسالی عامل اصلی شکل گیری بحران آب است. از سوی دیگر بررسی ساختار اقتصادی نواحی روستایی کشور نشان می‌دهد کشاورزی محور اساسی تأمین معیشت و تنها رکن اقتصاد روستا محسوب می‌شود هرچند چنین ساختاری در گذشته با توجه به اقتصاد بسته و ویژگی‌های روستا و روستائیان قابلیّت دوام داشت ولی با بروز ناپایداری در زمینه‌های مختلف ازجمله بروز خشکسالی مشکل بتواند آسیب پذیری خانوارهای کشاورز روستایی را در برابر تکانه‌های بیرونی کاهش دهد. بر این اساس مطالعه حاضر به شناسایی استراتژی‌های تنوع بخشی فعالیت‌های اقتصادی در نواحی روستایی در معرض خشکسالی می‌پردازد. روش تحقیق از نظر ساختار، توصیفی- تحلیلی و از نظر ماهیت، کاربردی است. جامعه آماری 133 آبادی دارای بیش از 20 خانوار بوده است که بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه 15 آبادی به عنوان نمونه انتخاب و ابزار پژوهش به کمک 23 خبره محلی تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها به کمک دو ابزار مدیریت استراتژیک SWOT-QSPM انجام شد. بر اساس مطالعات اکتشافی، 19 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیت و 27 نقطه ضعف و تهدید به عنوان محدودیت پیش روی تنوع بخشی فعالیت‌های اقتصادی نواحی روستایی در معرض خشکسالی، شناسایی گردید. نتایج نشان داد؛ با توجه به امتیازات بدست آمده از ماتریس IFE=2.99 و EFE= 3.24 به‌منظور تنوع بخشی فعالیت‌های اقتصادی نواحی روستایی در معرض خشکسالی، راهبردهای تهاجمی(حداکثر/حداکثر) بهینه است. بر اساس ماتریس QSPM راهبرد «تشویق روستائیان به تنوع بخشی فعالیت های غیرزراعی (فعالیت های مشاغل خانگی، کسب و کارهای مربوط به صنایع دستی، فعالیت های حوزه گردشگری و ...) با عنایت به وجود پتانسیل بالا در این زمینه» در اولویت قرار دارد.

کلمات کلیدی