در این تحقیق ارزیابی اقتصادی کم آبیاری پرتقال و تاثیر آن بر روی درآمد باغدار با استفاده از بهینه‌سازی انجام شده بر اساس تحلیلهای ریاضی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور آزمایشی میدانی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در 5 تکرار در سال 1397 اجرا شد. تیمارهای اصلی دو نوع مدیریت آبیاری شامل دور آبیاری متغیر و دور آبیاری 4 روز بود. فاکتور فرعی 4 سطح آبیاری شامل 100‌%، 80‌%، 65‌% و 50‌% رطوبت سهل‌الوصول خاک (RAW) بود. جهت ارزیابی اقتصادی، توابع تولید، هزینه، درآمد و عمق‌های بهینه آب مصرفی به روش English محاسبه شد. نتایج نشان داد که برای دور آبیاری متغیر و 4 روز به ترتیب با مصرف 3/148 و 5/186 میلی‌متر عملکرد و درآمد خالص از واحد سطح بیشینه شده است. در شرایط محدودیت زمین نیز بهترین عمق آب 2/146 و 0/184 میلی‌متر بوده است. عمق آب آبیاری در حالت محدودیت آب نیز به ترتیب 3/109 و 9/136 میلی‌متر بود که باعث بیش از 16درصد افزایش درآمد خالص به ازای واحد حجم آب برای هر دو حالت مدیریت آبیاری شد. با این مقدار آب صرفه‌جویی شده درصورت عدم محدودیت زمین می‌توان 36 و 36 درصد سطح زیر کشت را افزایش داد. نتایج نشان داد که بهینه‌ترین مدیریت آب آبیاری (در شرایط بدون محدودیت)، دور آبیاری 4 روز و عمق آبیاری به میزان 80‌% رطوبت سهل الوصول است که میزان عملکرد در این حالت 0/55 تن در هکتار می‌باشد. میزان درآمد خالص نیز بیش از 483 میلیون ریال در هکتار و شاخص B/C برابر 78/1 می‌باشد. بیشترین درآمد خالص درصورتی‌که محدودیت زمین نباشد (برای عمق آبیاری معادل آبیاری کامل)، آبیاری به‌اندازه Ww (شرایط محدودیت آب) می‌باشد که درآمد خالص آن برای دور آبیاری متغیر و دور آبیاری 4 روز به ترتیب بیش از 476 و 611 میلیون ریال می‌باشد. این حالت بیشترین درآمد خالص از واحد حجم آب مصرفی را نیز ایجاد می‌نماید. نتایج نشان می‌دهد چه در شرایط بدون محدودیت و چه در شرایط محدودیت آب، رعایت یک برنامه آبیاری مشخص و نیز اعمال کم آبیاری تاثیر مثبتی بر روی درآمد باغدار ایجاد می‌نماید که در حالت کم آبیاری در شرایط بدون محدودیت میزان حجم آب آبیاری مورد نیاز 1492 و در شرایط با محدودیت آب 1369 متر مکعب در هکتار می‌باشد.

کلمات کلیدی