مجالس النفایس تذکره ای به زبان ترکی است که پس از انتشار پنج نوبت به زبان فارسی ترجمه شد و اکثریت قریب به اتفاق تذکره های پس از آن نیز کمابیش تحت تاثیر شیوه این اثر هستند تا انجا که می توان سنت تذکره نویسی در ایران را به دو دوره پیش و پس از مجالس النفایس تقسیم کرد. پرسش اصلی مقاله در همین نقطه شکل می گیرد: وجه تشخص و تمایز این تذکره در چیست؟ پاسخ را باید در ویژگی های ساختاری تذکهر سراغ جست هم از این روی پس از مروری کوتاه بر ابعاد شخصیتی نویسنده به تحلیل ساختاری تذکره پرداخته ایم و در ادامه نظم گفتمانی جهان بیرون و و درون متن را واکاویده ایم تا نشان دهیم که این ساختار متفاوت بر چه مبانی گفتمانی ای بنا نهاده شده است بررسی شیوه ها و شگردهای رده بندی و طبقه بندی شاعران، شیوه معرفی چهره ها و مساله نقد شعر و شاعران سه موضوع محوری دیگری است که ارکان روش شناختی مجالس النفایس را نشان می دهد. ساختار این تذکره به گونه های مختلف بر سنت تذکره نوبسی فارسی قرن دهم تا چهاردهم تاثیر مستقیم یا غیر مستقیم دارد.

کلمات کلیدی