داستان ورود اسیران اهل بیت به کربلا در روز بیستم صفر سال 61هجری به دلایل زیر ناصحیح است: عمر بن سعد پس از شهادت امام حسین (ع) و یارانش روز دوازدهم محرم راهی کوفه شد. با توجه به طول مسیر، اسیران اهل بیت روز چهاردهم یا پانزدهم محرم به کوفه رسیدند. چون عبیدالله درباره اسیران از شام کسب تکلیف کرد، پس به اندازه رفت و برگشت پیک، که حداقل دوازده روز است، اسیران در کوفه باقی ماندند. احتمالاً اسیران روز بیست و ششم محرم از کوفه حرکت کردند و چون راه عادی بین کوفه و شام از تکریت، موصل، نصیبین، حراره و حمص می گذشته است و به دلیل صحراهای صعب العبور بین کوفه و شام راه مناسبتری وجود نداشت، بنابراین حداقل بیست و پنج روز طول می کشید تا کاروان اسیران به شام برسد که با این وصف، بازگشت آن ها در تاریخ بیستم صفر همان سال به کربلا ممکن نبوده است. گذشته از این مطلب، نقل تاریخ بیستم صفر تا قرن هفتم در منابع نیامده است و لهوف نیز که برای نخستین بار این موضوع را مطرح می کند، منبع نقل خود را مشخص نمی کند. از طرف دیگر راه شام به مدینه از کناره های دریای احمر می گذرد و امکان عبور از کوفه وجود ندارد. نکته آخر اینکه نقل لهوف با نصوص دیگر تاریخی نیز تعارض دارد، ولی این مطلب پذیرفتنی است که جابر بن عبدالله انصاری در این روز به کربلا و زیارت شهیدان رفته و بر مزار سیدالشهدا و شهیدان عالیقدر قیام عاشورا سوگواری کرده است.

کلمات کلیدی