هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی ارتباط جایگاه شرکت‌ها در شبکه اجتماعی شرکت‌های بازار سهام ایران و مدیریت سود اقلام تعهدی می‌باشد. روش: این پژوهش براساس نوع داده‌های جمع‌آوری و تحلیل شده، پژوهشی کمی از نوع تحلیل شبکه است. جامعه آماری کلیه شرکت‌های بازار سرمایه ایران است. در بازه زمانی 1392-1396 داده‌ها گردآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که متغیرهای مرکزیت درجه و نزدیکی به ترتیب دارای رابطه معکوس و مستقیم با مدیریت سود اقلام تعهدی می‌باشند. در ساختار شبکه اجتماعی شرکت‌های بازار سهام ایران با افزایش مرکزیت درجه، شرکت‌ها دارای قدر مطلق اقلام تعهدی کمتری بوده و استفاده از رویه‌های مدیریت سود اقلام تعهدی کاهش می‌یابد، که این امر متاثر از نظارت قانون‌گذاران و ملاحظات هزینه سیاسی برای این گروه از شرکت‌ها می‌باشد. از‌سوی‌دیگر شرکت‌های با مرکزیت نزدیکی بالاتر که از قدرت تأثیرگذاری بیشتری نیز در شبکه برخوردارند، دارای قدر مطلق اقلام تعهدی بالاتری می‌باشند. همچنین، نتایج مربوط به متغیرهای کنترلی نشان می‌دهد که متغیرهای نرخ بازده دارایی‌ها و اندازه شرکت دارای تاثیر مثبت و معناداری بر قدر مطلق اقلام تعهدی می‌باشند. نتیجه گیری: تاکنون دانش اندکی در خصوص رویکرد شبکه محور به منظور درک رفتار مدیریت سود شرکت‌ها با توجه به جایگاه آنها در ساختار شبکه اجتماعی شرکت‌های بازار سهام ایران وجود دارد. از اینرو مطالعه حاضر نشان می‌دهد که با توجه به ساختار شبکه‌ای شرکت‌ها در بازار سهام ایران که دارای یک هسته مرکزی و ساختار نیمه متراکم در پیرامون هسته می‌باشد، رابطه معکوسی بین مرکزیت درجه شرکت و مدیریت سود اقلام تعهدی توسط آنها وجود دارد. اما با فاصله گرفتن از مرکز شبکه در شرکت‌های با مرکزیت نزدیکی بالاتر استفاده از ابزارهای متهورانه در مدیریت سود اقلام تعهدی افزایش می‌یابد.

کلمات کلیدی