در این پژوهش تاثیر دو نوع سورفکتانت باکتریایی بر کادمیم محلول همراه با کاربرد سه نوع کلات کننده (اسید هیومیک، سیترات سدیم و Na2-EDTA) دریک خاک آهکی آلوده به کادمیم در چند آزمایش جداگانه در شرایط آزمایشگاه بررسی شد. زمان تعادل در کاربرد غلظت 1 میلی مولار کلات کننده ها در شش زمان (6، 12، 24، 36، 48، 72 ساعت) و غلظت موثر هر یک از کلات کننده ها در کاربرد غلظت های 0، 1/0، 25/0، 5/0، 1 و mM2 تعیین گردید. درنهایت تاثیر کاربرد هم زمان هر یک از کلات کننده ها و دو نوع سورفکتانت استخراج شده از باکتری های Pseudomonas putida وBacillus subtilis در غلظت های صفر، 50،25 و mgL-1100 بر کادمیم محلول بررسی شد. نتایج نشان داد با افزایش زمان تماس، کادمیم محلول خاک با کاربرد اسید هیومیک و Na2-EDTA به صورت معنی‌داری (p<0.05) افزایش یافت. کاربرد Na2-EDTA در همه غلظت های مورد مطالعه و کاربرد اسید هیومیک در غلظت های بالاتر ازmM 25/0 موجب افزایش کادمیم محلول در مقایسه با شاهد شد. سیترات سدیم در هیچ یک از غلظت ها و زمان های مورد مطالعه تاثیر معنی‌داری بر کادمیم محلول نداشت. بیوسورفکتانت های مورد استفاده تاثیر معنی‌داری بر کارایی سیترات سدیم از نظر افزایش کادمیم محلول نداشتند. کاربرد سورفکتانت تولید شده بوسیله Bacillus subtilis در غلظت mgL-125 همراه با Na2-EDTA موجب افزایش کادمیم محلول گردید و افزایش غلظت این بیوسورفکتانت تاثیر معنی‌داری نسبت به غلظت mgL-125 ایجاد نکرد. در حالی که کاربرد هم زمان Na2-EDTA و سورفکتانت Pseudomonas putida تاثیری بر کادمیم محلول نداشت این بیوسورفکتانت در غلظت mgL-1100 اسید هیومیک موجب تفاوت معنی‌داری در غلظت کادمیم محلول خاک شد.

کلمات کلیدی