افزایش همگرایی اقتصادی و گسترش روابط تجاری زمینه جابه‌جایی عوامل تولیدی بین کشورها را با هدف کسب درآمد بیشتر فراهم نموده‌ است. بر اساس نظریه ماندل و نیز طبق نظریه‌های سنتی تجارت، موجودی نابرابر و متفاوت عوامل تولیدی در کشورها باعث برقراری تجارت کالا و جابجایی عوامل تولیدی می‌گردد. در تحقیق حاضر به بررسی اثر آزادسازی تجاری بر جابه‌جایی بین‌المللی نیروی کار ماهر و غیرماهر در ایران طی چهار سناریوی کاهش 5 درصدی، 10 درصدی، 25 درصدی و 50 درصدی تعرفه‌ها با استفاده از پروژه تحلیل تجارت جهانی پرداخته‌ شده است. نتایج تحقیق حاکی از افزایش خالص (ورودی) مهاجرت در نتیجه آزادسازی تجاری کالاهای صنعتی و کلیه کالاهای وارداتی است که به منزله وجود رابطه مکملی بین آن‌ها است. در حالت آزادسازی تجاری کالاهای کشاورزی و افزایش واردات آن، جریان خالص (ورودی) مهاجرت برای نیروی‌کار ماهر افزایش و برای نیروی‌کار غیرماهر کاهش می‌یابد. با توجه به اثری که تجارت خارجی بر مهاجرت نیروی‌کار می‌گذارد، برای کالاهای واسطه‌ و سرمایه‌ای آزادسازی و تسهیل و برای کالاهای مصرفی کنترل واردات پیشنهاد می‌گردد.

کلمات کلیدی