تنوع و ویژگی های منحصر به فرد دست نویس های شاهنامه، تصحیح آن را پیچیده و دشوار کرده است. از قرن هشتم تا به امروز تصحیح های فراوانی از این اثر به روش های مختلف به دست آمده است. جلال خالقی مطلق شاهنامه را به‌شیوۀ علمی - انتقادی تصحیح کرد و طی سال‌های 1366 تا 1386 در 8 مجلد به چاپ رساند. وی در این تصحیح از پانزده دست‌نویس بهره گرفته و نسخه بدل‌های متن را در پایین صفحات نشان داده است. این مقاله با توجه به اصول تصحیح علمی - انتقادی و دست‌نویس های متن، بر آن است که کوشش خالقی مطلق، نمونة کاملی از یک تصحیح علمی - انتقادی که خواننده را از رجوع به دست نویس ها بی نیاز کند، نیست. به این منظور، ابیات آغازین شاهنامه که در تصحیح خالقی مطلق «دیباچه» نامیده شده، ذیل عنوان‌های «نسخه بدل‌ها و متن» و «کاستی‌ها و افزودگی‌ها» بررسی و پیشنهادهایی جهت ویراست هرچه بهتر متن ارائه شده است.

کلمات کلیدی