رشد سریع شهرها د ر سراسر جهان، زمانی اتفاق افتاد که شهرها توانایی ارائهی خدمات را به جمعیت شهری بهسرعت در حال رشد خود نداشتند و این امر موجب پراکندهرویی و از بین رفتن اراضی لب هی شهرها، افزایش شهرکهای غیرقانونی و حاشیهای شد .توجه به توسعهی کالبدی شهر، یک ضرورت اساسی در برنامههای توسع هی شهری محسوب میشود .در ایران گسترش سری ع فیزیکی شهرها در قالب رشد بدون برنامه و ناموزون در راستای علل مختلف ازجمله مهاجرتهای بیرویه یکی از مشکلات اساسی شهرها محسوب شده ک ه پدید های تحت عنوان پراکند هرویی از نتایج رش د این گونه است .هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل عوامل تأثیرگذار بر توسعهی کالبدی- فضایی ساری است .تحقیق حاضر بهلحاظ هد ف از نوع کاربردی است و با توجه به ماهیت، توصیفی تحلیلی است .دادههای نظری با روش اسنادی و دادههای تجربی به روش پیمایشی تهیه شد ه است .در تهیهی پیشرانهای توسعه از روش مطالعات اسنادی و دادههای تجربی روش پیمایشی نفر از خبرگان و 20 براساس روش دلفی استفاده شده است .با توجه به معیارهای فوق، تعداد متخصصان مراکز دانشگاهی و پژوهشی برای شرکت در پژوهش انتخاب شدهاند .در پردازش . استفاده شده است MICMAC اطلاعات از روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرمافزار براساس نتایج بهدستآمده مهمترین عوامل مؤثر بر رشد فرم فضایی ساری به ترتیب عواملی چون ناکارآمدی مدیریت شهری، وجود اراضی مرغوب کشاورزی، قیمت زمین، ضعف و عدم رعای ت سلسلهمراتب شبکهی ارتباطی، سیاست واگذاری زمین و مسکن، مرکزیت استان و تجهیز آن به خدمات برتر منطقهای هستند.

کلمات کلیدی