چکیده زمینه و هدف: با وجود نمایه های شبکه ای که دسترسی به پژوهشهای مورد نیاز را تسریع و تسهیل کرده، همچنان کتابهای مقاله پژوهی محل مراجعۀ پژوهندگان است و چنانچه موضوع چنین کتابی تحقیق پیرامون نظامی گنجوی باشد، که جایگاهی ارزشمند در ادبیات ایران و جهان دارد، اهمیت آن دوچندان خواهد بود. هدف از این جستار تحلیل انتقادی کتاب فرهنگ نظامی‌پژوهی، نوشتۀ زینب نوروزی (1391) و تبیین محاسن و معایب آن در سطوح ساختاری و محتوایی و نیز پیشنهاداتی برای اصلاح آن در چاپهای بعدی است. روش مطالعه: رویکرد نظری این پژوهش مطالعات فرانقدی یعنی نقدِ آثار انتقادی است. داده های مورد نیاز این تحقیق ازطریق کندوکاو در منابع کتابخانه ای تأمین شده و سپس این داده ها با روش توصیفی - تحلیلی واکاوی شده اند. در مسیر تحقیق، بسته به موضوعات فرعی، دامنۀ مطالعات ابعاد ساختاری و محتوایی کتاب را پوشش داده است. یافته ها: مجموع یافته های تحقیق در دو گروه ‌محاسن و معایب اثر قابل توصیف است. اهمیت موضوع منتخب، بازۀ زمانی معلوم تحقیق، وصف مضامین و منابع اصلی هر مقاله، نقد مقالات از منظر ساختاری و محتوایی، یادکرد از پژوهشهای متأثّر از هر مقاله، طبقه بندی موضوعی مقالات و زیرمجموعه های آنها، ارائۀ تحلیلهای آماری و درج نمایه های چندگانه جزو محسنات این کتاب است. از سوی دیگر، عدم استقصای تام درمورد مقالات بازۀ تحقیق و چاپ مجدّد آنها، خطا در نتایج تحلیلهای آماری، خطا در رعایت توالی زمانی مقالات و الگوی مناسب برای درج سال نشر، عدم دقّت در ثبت عنوان دقیق مقالات و نام نویسندگان و نشانی دقیق مقاله ها از کاستیهای آن است. نتیجه گیری: فرهنگ نظامی پژوهی اثری ارزشمند با محسنات متعدّد است که با رفع عیوب ساختاری و محتوایی آن در چاپهای بعدی، میتوان بر ارزش علمی آن افزود.

کلمات کلیدی