افق‌های وزیکولار در سطح خاک‌های بسیاری از مناطق کشور وجود دارند با این حال تا کنون مطالعه اختصاصی در مورد ژئوشیمی و کانی‌شناسی این افق‌ها انجام نشده است. هدف از این مطالعه بررسی ویژگی‌های فیزیکی، شیمیائی، کانی‌شناسی و ژئوشیمیائی افق‌های وزیکولار در منطقه سگزی اصفهان بود. نمونه‌های افق‌های وزیکولار از 7 نقطه در سطوح ارتفاعی مختلف بر روی یک مخروط افکنه، پدیمنت و یک سطح قدیمی باقیمانده در اطراف پلایای سگزی نمونه‌برداری شدند. نتایج نشان داد که تمامی افق‌های مورد مطالعه دارای توزیع اندازه ذرات دونمائی حاصل از تجمع ذرات شن متوسط و سیلت درشت بودند و مقادیر سیلت با افزایش ارتفاع افزایش می‌یافت که نشانگر نقش باد و غبار در بلند مدت در تشکیل این افق‌ها بود. بررسی کانی‌شناسی نشانگر غالب بودن کانی‌های کوارتز و کلسیت همراه با کانی‌های فیبری در بخش‌های کم ارتفاع و کانی‌های میکائی در سطوح ارتفاعی بالاتر بود. مقایسه ژئوشیمیائی افق‌های وزیکولار با سنگ همراه نشان داد که این افق‌ها نسبت به سنگ همراه از یون‌های محلول، کربنات‌ها و گچ غنی واز نظز اکسیدهای سیلیسیم، آهن و آلومنیوم تهی شده‌ بودند.کاربرد شاخص Zr/Al2O3 نشان داد که منشاء افق‌های وزیکولار مورد مطالعه از سنگ همراه نیست و همچنین مقدار این شاخص با مقدار ذرات سیلت دارای همبستگی مثبت بود. بنابراین، به نظر می‌رسد مواد بادرفتی غنی از یون‌های محلول، گچ و کربنات‌ها در دراز مدت به سطح لندفرم‌های مورد مطالعه اضافه شده است. در مجموع این مطالعه نشانگر تاریخچه بلندمدت فرسایش بادی و تولید غبار در منطقه سگزی اصفهان بود که در حاضر به‌وسیله فعالیت‌های انسان تشدید شده است.

کلمات کلیدی