درباره ی مجلسی و تألیفات او، مطالعات گوناگونی صورت گرفته است؛ اما این پژوهش تلاش می کند ضمن مراجعه به آثار او، با تأکید بر بحارالأنوار، نگاه کلامی وی را به مباحث ادیان و فرق با ملاحظه روایات، فهم و منعکس کند. از آنجا که عواملی چون مقام شیخ الإسلامی، کرسی علمی،کثرت اصحاب و ملازمان درسی، پیشینه خانوادگی ـ مذهبی و نیز زمینه و زمانه ای که وی در آن زیسته است جملگی مجلسی را احاطه کرده و احتمالاً در اندیشه ی کلامی او تأثیراتی برجای نهاده است، جستار پیش رو شواهدی از حضور موارد مذکور را در مطالعات او جویا شده و کوشیده است تا با استفاده از روش اسنادی و بهره مندی از شیوه ی توصیفی ـ تحلیلی، ضمن دستیابی به نوع عملکرد مجلسی در فرق و ادیان، به بررسی تأثیرات عوامل پیش گفته بر رویکرد کلامی وی بپردازد. نتیجه ای که از پژوهش پیش رو حاصل آمده این است که این عوامل در نوع خوانشی که مجلسی در روایات مربوطه برگزیده تأثیر نهاده است و ظهورات آن را می توان در مواضع گوناگون از کتاب مزبور مشاهده کرد.

کلمات کلیدی