استفاده کارآمد از انرژی در تولید شلتوک برنج، با کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، از تخریب بوم‌نظام‌های کشاورزی جلوگیری نموده و سبب توسعه و ترویج کشاورزی پایدار می‌شود. هدف از مطالعه کنونی، بررسی، مقایسه، مدل‌سازی و بهینه‌سازی نهاده‌ها در تولید دو رقم شلتوک با الگوریتم ژنتیک-کلونی زنبورعسل مصنوعی بود. دادهها از طریق مصاحبه با 120 کشاورز و صاحب شالیزار جمع‌آوری شد. نتایج بررسی نشان داد که در رقم مرغوب هاشمی و رقم پُرمحصول جمشیدی میانگین کل انرژی مصرفی به‌ترتیب 44/55 و 19/54 گیگاژول بر هکتار بود و میانگین کل انرژی تولیدی به‌ترتیب 74/30 و 52/62 گیگاژول بر هکتار بدست آمد که نشان از افزایش عملکرد 03/2 برابری در رقم جمشیدی داشت. ارزیابی شاخص‌های R2، RMSE، MAPE و EF و مقایسات آماری میانگین، واریانس و توزیع آماری بیانگر نتایج مطلوب الگوریتم زنبور عسل مصنوعی به عنوان تابع برازندگی الگوریتم ژنتیک بود. همچنین، با توجه به نتایج بهینه‌سازی عملکرد توسط الگوریتم ترکیبی ژنتیک-کلونی زنبورعسل مصنوعی نشان داد که بیشتر منابع مصرفی از حالت بهینه مصرف فاصله دارند که می‌توان با مدیریت صحیح به‌ترتیب در رقم‌های هاشمی و جمشیدی 2255 و6930 کیلوگرم در هکتار افزایش عملکرد داشت.

Keywords