تغییرات اقلیمی هم راستا با انواع میکروزیستگاه ها نیروهای کنترلی شدیدی بر الگوهای تنوع زیستی در اکوسیستم های پرتنش اعمال می کنند. هر چند نقش رخنمون های سنگی به عنوان یک میکروزیستگاه مناسب در جهت تعیین الگوهای تنوع زیستی شناخته نشده است. هدف ما در این مطالعه بررسی الگوهای تنوع زیستی رخنمون های سنگی در راستای فاکتورهای اقلیمی نظیر بارش و مقایسه آن الگوها با اکوسیستم های مجاور ان به منظور دستیابی به تاثیر رخنمون های سنگی در شکل گیری الگوهای تنوع زیستی اجتماعات گیاهی بود. برای این منظور، 90 پلات 25 متر مربعی در رخنمون های سنگی و مراتع مجاور ان در راستای گرادیان بارندگی از شاهرود به گرگان مستقر شدند و تنوع تاکسونومیکی با استفاده از شاخص های هیل (N0، N1 و N2) و تنوع عملکردی با استفاده از شاخص Fdis مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان داد الگوهای تنوع تاکسونومیکی تحت دو شاخص N0 و N1 در راستای گرادیان بارش در رخنمون و مرتع دارای تغییرات مشابه هستند. در حالی که تنوع تاکسونومیکی تحت شاخص N2 در راستای گرادیان بارش یک افزابش معنادار در مرتع را هم راستا با تغییرات غیرمعنادار برای رخنمون نشان داد. در مقابل، الگوهای تنوع عملکردی به صورت متناقض بین رخنمون و مرتع تغییر نموده است. به طوری که یک کاهش و یک افزایش معنادار در تنوع عملکردی در راستای گرادیان بارش به ترتیب برای رخنمون و مرتع مشاهده شد. این نتایج نشان می دهد رخنمون های سنگی مکانیسم های مشابه با مرتع را در تنظیم تنوع تاکسونومیکی در راستای گرادیان بارش اعمال کرده اند. در حالی که ان ها با کاهش معنادار در پراکندگی عملکردی، گونه های گیاهی با عملکرد مشابه را تحت حمایت خود قرار دادند که کمتر قادر هستند در شرایط پرتنش اکوسیستم های مرتعی حضور یابند. بنابراین مطالعه ما به ضرورت نقش رخنمون های سنگی در جهت حفظ تنوع زیستی اکوسیستم های پرتنش تاکید کرد ه است.

کلمات کلیدی