کیتوزان ساختاری آمینوپلی‌ساکاریدی است که به دلیل خاصیت ضد‌میکروبی، زیست‌تخریب‌پذیری و سمیت پایین کاربردهای فراوانی در پزشکی، کشاورزی، صنایع غذایی و تصفیه فاضلاب دارد. دو روش شیمیایی و زیستی برای تولید کیتوزان وجود دارد. روش زیستی به علت تولید کیتوزان یکنواخت و کاهش آلودگی‌های محیطی اهمیت بیشتری دارد. در روش زیستی از آنزیم کیتین داستیلاز برای تبدیل کیتین به کیتوزان استفاده می‌شود. از منابع رایج کیتین در طبیعت حشرات می‌باشند. در مطالعه حاضر توانایی باکتری‌های ساکن دستگاه گوارش لارو Zophobas morio با توانایی خودخواری در تولید آنزیم کیتین داستیلاز ارزیابی شده است. شرایط تولید آنزیم با استفاده از روش طراحی آزمایش سطح پاسخ بهینه گردید. سویه‌های مولد آنزیم کیتن داستیلاز با استفاده از محیط کشت حاوی کیتین و معرف پارا نیترواستانیلید و از طریق مشاهده هاله زرد رنگ اطراف کلنی جداسازی شدند. از میان 19سویه جداسازی شده، سویه ZA متعلق به گونه Bacillus albus بیشترین تولید آنزیم را دارا بوده است (ml/U 91/30). تولید آنزیم کیتین داستیلاز توسط سویه ZA در شرایط مختلف (6-8) pH ، غلظت کیتین(l/g10 –l/g 50 )، غلظت یون‌های منیزیم و کبالت (0 –mM 50) به روش سطح پاسخ بهینه‏سازی شد. در شرایط بهینه تولید آنزیم شامل 8pH ، غلظت کیتین l/g 35، و عدم حضور یون منیزیم و کبالت فعالیت آنزیمی به ml/U 76/54 افزایش یافت. باکتری‌های ساکن دستگاه گوارش لارو Zophobas morio منبع جدیدی برای تولید آنزیم کیتین داستیلاز و تولید کیتوزان می باشند.

کلمات کلیدی