مقدمه همه گیری کووید-19 مخاطرات بی سابقه ای برای نظام سلامت به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه و رفاه اجتماعی در سراسر جهان و ایران پدیدار ساخته و در 20ماه اخیر، دنیا شاهد پارادایم های نوین زیست بشر، ازجمله الزام رعایت فاصله اجتماعی برای مقابله با این بیماری جان گیر و عالم‏گیر بوده است. این پژوهش با هدف تعیین عوامل موثر بر تولید و انباشت سرمایه اجتماعی و آثار آن بر روند رعایت فاصله اجتماعی به عنوان یکی از سیاست های غیردارویی برای مقابله با شیوع کووید-19، در راستای تحقیقات سایر کشورها و پرکردن شکاف موجود در تحقیقات ایران انجام شد. روش بررسی استخراج، کمی سازی و تعیین معادلات متغیرها و تعیین مرز سیستم در روند تولید و انباشت سرمایه اجتماعی در این پژوهش با جمع بندی دیدگاه‏های نظریه‏پردازان، نظر خبرگان با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته و تلفیق آن با روش دلفی فازی انجام شد. مدل سازی و تحلیل داده ها نیز با رویکرد سیستمی و متدولوژی پویایی‏شناسی سیستم ها و استفاده از نرم افزار ونسیم به انجام رسید. یافته ها پس از شبیه سازی مدل و انجام آزمون هایی برای تایید اعتبار آن، مشخص شد بین سرمایه اجتماعی و روند رعایت فاصله اجتماعی به عنوان یکی از سیاست های غیردارویی نظام سلامت برای کنترل همه گیری کووید-19، رابطه علی و مثبتی وجود دارد. با انجام آزمون هایی برای ساختار مدل، رفتار سیستم و تحلیل حساسیت سیاست ها، سناریوهای خوش بینانه، بدبینانه و واقع بینانه براساس 8سیاست منتخب، سیاست بهینه برای انجام اصلاحات و تغییرات بلندمدت انتخاب و پیشنهاد شد. نتیجه گیری یافته های این مطالعه ضمن تبیین برخی از زوایای ناشناخته رفتار مردم و آثار سرمایه اجتماعی بر رعایت فاصله اجتماعی برای کنترل همه گیری کووید-19، راهبردهایی در اختیار سیاست‏گذاران عرصه سلامت قرار می دهد که درصورت اجرایی شدن آنها، شاهد جلب بیش از پیش اعتماد عمومی به عنوان اصلی ترین عامل بازتولید و انباشت سرمایه اجتماعی و همراهی مردم برای رعایت بیشتر فاصله اجتماعی با هدف گذار از وضعیت نامطلوب کنونی به شرایطی بهتر و کاهش هزینه های نظام سلامت خواهیم بود.

کلمات کلیدی