بشرویه با قدمتی بیش از ۷۰۰ سال دوره های مختلفی از معماری را درون خود جای داده است که شواهدی از این تاریخ کهن در بافت تاریخی این شهر قابل رویت است. با بررسی بناهای تاریخی از کهن ترین آنها تا متأخر ترین آنها می توان تغییرات شکل گرفته در معماری این شهر و الگوهای مختلف را مشاهده نمود. در این بافت تاریخی که با خانه های خشت و گلی و بادگیرهای مختلف یکی از یگانه ترین بافت های تاریخی در استان خراسان می باشد، معماری نفیس مناطق کویری در بومی ترین شکل های خود مشاهده می شود که ویژگی اساسی اش، علاوه بر سالم بودن، تداوم و نفوذ آن در مناطق پیرامونی است. این معماری بر اساس اصول اجتماعی و اقلیمی در این منطقه شکل گرفته است. پژوهش حاضر سعی بر آن دارد که پس از معرفی بشرویه، به چگونگی پیدایش آن پرداخته و بعد از شناخت و معرفی اصول شکل گیری یک شهر بر اساس علم جغرافیای شهری، با بررسی بافت تاریخی و حریم بندی های حال حاضر شهر و تحلیل خانه های مسکونی که بصورت نمونه موردی انتخاب گردیده اند، به بیان ویژگی های آنها پرداخته و در انتها نتیجه می گیرد که معماری بشرویه همساز با اقلیم بوده و نیز رد پای نظام معیشتی و ساختار اجتماعی در شکل گیری نظام کالبدی خانه ها به چشم می خورد لذا مهمترین عامل در زمینه شکل گیری شهر بشرویه، بحث آب و زمین قابل کشت بوده و نیز مسیرهای ارتباطی این شهر و گروه هایی از مردم که از شهرها و روستاهای دور و نزدیک در این محل جمع شدند، نیز موثر بوده است.

کلمات کلیدی